Aetn 1 Aetna mihi ruptique cauis fornacibus ignes Aetn 2 et quae tam fortes uoluant incendia causae, Aetn 3 quid fremat imperium, quid raucos torqueat aestus, Aetn 4 carmen erit. Dexter uenias mihi carminis auctor Aetn 5 seu te Cynthos habet seu Delo est gratior Hyla Aetn 6 seu tibi Dodone potior, tecumque fauentes Aetn 7 in noua Pierio properent a fonte sorores Aetn 8 uota: per insolitum Phoebo duce tutius itur. Aetn 9 Aurea securi quis nescit saecula regis? Aetn 10 Cum domitis nemo Cererem iactaret in aruis Aetn 11 uenturisque malas prohiberet fructibus herbas, Aetn 12 annua sed saturae complerent horrea messes, Aetn 13 ipse suo flueret Bacchus pede mellaque lentis Aetn 14 penderent foliis et pinguis Pallas oliuae, Aetn 15 secretos amnis ageret cum gratia ruris? Aetn 16 Non cessit cuiquam melius sua tempora nosse. Aetn 17 Ultima quis tacuit iuuenum certamina Colchos? Aetn 18 Quis non Argolico defleuit Pergamon igni Aetn 19 impositam et tristi natorum funere matrem Aetn 20 auersumque diem sparsumue in semina dentem? Aetn 21 Quis non periurae doluit mendacia puppis Aetn 22 desertam uacuo Minoida litore questus? Aetn 23 Quidquid et antiquom iactata est fabula carmen. Aetn 24 Fortius ignotas molimur pectore curas: Aetn 25 qui tanto motus operi quae causa perenni Aetn 26 explicet in densum flammas et trudat ab imo Aetn 27 ingenti sonitu moles et proxima quaeque Aetn 28 ignibus irriguis urat mens carminis haec est. Aetn 29 Principio ne quem capiat fallacia uatum Aetn 30 sedes esse dei tumidisque e faucibus ignem Aetn 31 Uolcani ruere et clausis resonare cauernis Aetn 32 festinantis opus: non est tam sordida diuis Aetn 33 cura neque extremas ius est dimittere in artes Aetn 34 sidera; subducto regnant sublimia caelo Aetn 35 illa neque artificum curant tractare laborem. Aetn 36 Discrepat a prima facies haec altera uatum: Aetn 37 illis Cyclopas memorant fornacibus usos, Aetn 38 cum super incudem numerosa in uerbera fortes Aetn 39 horrendum magno quaterent sub pondere fulmen Aetn 40 armarentque Iouem: turpe et sine pignore carmen. Aetn 41 Proxima uiuaces Aetnaei uerticis ignes Aetn 42 impia sollicitat Phlegraeis fabula castris. Aetn 43 Temptauere (nefas) olim detrudere mundo Aetn 44 sidera captiuique Iouis transferre gigantes Aetn 45 imperium et uicto leges imponere caelo. Aetn 46 (Hos natura sua est aluo tenus, ima per orbes Aetn 47 squameus intortos sinuat uestigia serpens). Aetn 48 Construitur magnis ad proelia montibus agger: Aetn 49 Pelion Ossa creat, summus premit Ossan Olympus. Aetn 50 Iam coaceruatas nituntur scandere moles, Aetn 51 impius et miles metuentia comminus astra Aetn 52 prouocat, infestus cunctos ad proelia diuos Aetn 53 prouocat admotisque [ad] tertia sidera signis Aetn 54 Iuppiter e caelo metuit dextramque corusca Aetn 55 armatus flamma remouet caligine mundum. Aetn 56 Incursant uasto primum clamore gigantes: Aetn 57 hic magno tonat ore pater geminantque fauentes Aetn 58 undique discordes comitum simul agmine uenti. Aetn 59 Densa per attonitas rumpuntur flumina nubes Aetn 60 atque in bellandum quae cuique potentia diuom Aetn 61 in commune uenit. Iam patri dextera Pallas Aetn 62 et Mars laeuos erat, iam cetera turba deorum, Aetn 63 stant utrimque deus: ualidos tum Iuppiter ignis Aetn 64 increpat et iacto proturbat fulmine montes. Aetn 65 Illinc deuictae uerterunt terga ruinae Aetn 66 infertae diuis acies atque impius hostis Aetn 67 praeceps cum castris agitur materque iacentes Aetn 68 impellens uictos. Tum pax est reddita mundo, Aetn 69 tum liber cessata uenit per sidera, caelum Aetn 70 defensique decus mundi nunc redditur astris. Aetn 71 Gurgite Trinacrio morientem iuppiter Aetna Aetn 72 obruit Enceladon, uasto qui pondere montis Aetn 73 aestuat et petulans exspirat faucibus ignem. Aetn 74 Haec est mendosae uolgata licentia famae. Aetn 75 Uatibus ingenium est: hinc audit nobile carmen. Aetn 76 Plurima pars scaenae rerum est fallacia: uates Aetn 77 sub terris nigros uiderunt carmine manes Aetn 78 atque inter cineres Ditis pallentia regna, Aetn 79 mentiti uates Stygias undasque canesque. Aetn 80 Hi Tityon poena strauere in iugera foedum; Aetn 81 sollicitant illi te circum, Tantale, poena Aetn 82 sollicitanque siti; Minos, tuaque, Aeace, in umbris Aetn 83 iura canunt idemque rotant Ixionis orbem, Aetn 84 quicquid et interius, falsi sibi conscia terra est. Aetn 85 Nec tu, terra, satis: speculantur numina diuom Aetn 86 nec metuont oculos alieno admittere caelo. Aetn 87 Norunt bella deum, norunt abscondita nobis Aetn 88 coniugia et falsa quotiens sub imagine peccent, Aetn 89 taurus in Europen, in Ledam candidus ales Aetn 90 Iuppiter, ut Danaae pretiosus fluxerit imber. Aetn 91 Debita carminibus libertas ista, sed omnis Aetn 92 in uero mihi cura: canam, quo feruida motu Aetn 93 aestuet Aetna nouosque rapax sibi congerat ignis. Aetn 94 Quacumque immensus se terrae porrigit orbis Aetn 95 extremique maris curuis incingitur undis, Aetn 96 non totum e solido densum; namque omnis hiatu Aetn 97 secta est intus humus penitusque cauata latebris Aetn 98 exiles suspensa uias agit; utque animanti Aetn 99 per tota errantes percurrunt corpora uenae, Aetn 100 ad uitam sanguis omnis qua commeat, isdem Aetn 101 terra uoraginibus conceptas derigit auras. Aetn 102 Scilicet aut olim diuiso corpore mundi Aetn 103 in maria ac terras et sidera, sors data caelo Aetn 104 prima, secuta maris deseditque infima tellus, Aetn 105 sed tortis rimosa cauis et, qualis aceruos Aetn 106 exsilit imparibus iactis ex tempore saxis, Aetn 107 ut crebro introrsus spatio uacefacta charybdis Aetn 108 pendeat in sese, simili quoque terra figura Aetn 109 in tenuis laxata uias non omnis in artum Aetn 110 nec stipata coit - siue illi causa uetusta est Aetn 111 nec nata est facies, sed liber spiritus intrat Aetn 112 et fugiens molitur iter, seu nympha perenni Aetn 113 edit humum limo furtimque obstantia mollit Aetn 114 aut etiam inclusi solidum uicere uapores Aetn 115 atque igni quaesita uia est siue omnia certis Aetn 116 pugnauere locis non est hic causa docenda, Aetn 117 dum stet opus causae. Quis enim non credit inanis Aetn 118 esse sinus penitus, tantos emergere fontes Aetn 119 cum uidet ac totiens uno se mergere hiatu? Aetn 120 Non ille ex tenui quocumque agat, apta necesse est Aetn 121 confluuia errantes arcessant undique uenas Aetn 122 et trahat ex pleno quo fortem contrahat amnem. Aetn 123 Flumina quin etiam latis currentia riuis Aetn 124 occasus habuere suos: aut illa uorago Aetn 125 derepta in praeceps fatali condidit ore, Aetn 126 aut occulta fluont tectis adoperta cauernis Aetn 127 atque inopinatos referunt procul edita cursus. Aetn 128 Quod nisi diuersos emittat terra canales Aetn 129 hospitium fluuiis, haut semita, nulla profecto Aetn 130 fontibus et riuis constet uia pigraque tellus Aetn 131 conferta in solidum segni sub pondere cesset. Aetn 132 Quod si praecipiti conduntur flumina terra, Aetn 133 condita si redeunt, si qua et iam incondita surgunt, Aetn 134 haud mirum, clausis etiam si libera uentis Aetn 135 spiramenta latent. Certis tibi pignera rebus Aetn 136 atque oculis haesura tuis dabit ordine tellus. Aetn 137 Immensos plerumque sinus et iugera pessum Aetn 138 intercepta licet densaque abscondita nocte Aetn 139 prospectare procul, chaos ac sine fine ruinas. Aetn 140 Cernis et in siluis spatiosa cubilia retro Aetn 141 antraque demersas penitus fodisse latebras: Aetn 142 incomperta uia est, aer tantum effugit ultra. Aetn 143 Argumenta dabunt ignoti uera profundi, Aetn 144 tu modo subtiles animo duce percipe curas Aetn 145 occultamque fidem manifestis abstrahe rebus. Aetn 146 Nam quo liberior quoque est animosior ignis Aetn 147 semper in inclusis, nec uentis segnior ira est Aetn 148 sub terra penitusque mouent hoc plura: necesse est Aetn 149 uincla magis soluant, magis hoc obstantia pellant. Aetn 150 Nec tamen in rigidos exit contenta canales Aetn 151 uis animae flammaeue: ruit qua proxima cedunt Aetn 152 obliquomque secat qua uisa tenerrima causa est. Aetn 153 Hin terrae tremor, hinc motus, ubi densus hiantes Aetn 154 spiritus exagitat uenas cessantiaque urget. Aetn 155 Quod si spissa foret, solido si staret in omni, Aetn 156 nulla daret miranda sui spectacula tellus Aetn 157 pigraque et in pondus conferta immobilis esset. Aetn 158 Sed summis si forte putas concrescere causis Aetn 159 tantum opus et subitis alimentum uiribus ora, Aetn 160 quae patula in promptu cernis, uastosque recessus, Aetn 161 falleris et nondum certo tibi lumine res est. Aetn 162 Namque illis quaecumque uagantur hiatibus, omnes Aetn 163 et sese introitu soluont adituque patenti Aetn 164 conceptae languent uires animosque remittunt. Aetn 165 Quippe ubi quod teneat uentos acuatque morantis Aetn 166 in uacuo defit, cessant tantumque profundi Aetn 167 explicat errantis et in ipso limine tardant: Aetn 168 angustis opus est turbanti faucibus, illic Aetn 169 feruet opus densaque premit premiturque ruina Aetn 170 nunc Euri Boreaeque Notus, nunc huius uterque. Aetn 171 Hinc uenti rabies, hinc saeuo quassat hiatu Aetn 172 fundamenta soli, trepidant urbesque caducae Aetn 173 inde, neque est aliud, si fas est credere mundo Aetn 174 uenturam antiqui faciem, ueracius omen. Aetn 175 Haec imo cum sit species naturaque terrae, Aetn 176 introrsus cessante solo trahit undique uenas Aetn 177 Aetna sui: manifesta fides et proxima uero est. Aetn 178 Non illi duce me occultas scrutabere causas, Aetn 179 occurrent oculis ipsae cogentque fateri. Aetn 180 Plurima namque patent illi miracula monti. Aetn 181 Hinc uasti terrent aditus merguntque profundo, Aetn 182 porrigit hinc artos penitusque exaestuat ultra. Aetn 183 Hinc scissae rupes obstant discordiaque ingens Aetn 184 inter opus, nectunt aliae mediumque coercent, Aetn 185 pars igni domitae, pars ignes ferre coactae, Aetn 186 ut maior species Aetnae succurrat inanis. Aetn 187 Haec illi sedes tantarumque area rerum est, Aetn 188 haec operis uisenda sacri faciesque domusque. Aetn 189 Nunc opus artificem incendi causamque reposcit. Aetn 190 Non illam paruo aut tenui discrimine signes, Aetn 191 mille sub exiguom uenient tibi pignora tempus: Aetn 192 res oculos ducent, res ipsae credere cogent. Aetn 193 [..................lacuna colmabile!] Aetn 194 Quin etiam: prohibent flammae custodiaque ignis Aetn 195 illi operi est arcens aditus diuinaque rerum Aetn 196 cura sine arbitrio est: eadem procul omnia cernes. Aetn 197 Nec tamen est dubium, penitus quis torreat Aetnam Aetn 198 aut quis mirandus tantae faber imperet arti. Aetn 199 Pellitur exustae glomeratim nimbus harenae, Aetn 200 flagrantes properant moles, uoluontur ab imo Aetn 201 fundamenta fragor tota nunc rumpitur Aetna, Aetn 202 nunc fusca pallent incendia mixta ruina. Aetn 203 Ipse procul tantos miratur Iuppiter ignes, Aetn 204 neue sepulta noui surgant in bella Gigantes Aetn 205 neu Ditem regni pudeat neu Tartara caelo Aetn 206 uertat: in occulto tantum premit omniaque extra Aetn 207 congeries operit saxorum et putris harenae. Aetn 208 Quae nec sponte sua ueniunt nec corporis ulli Aetn 209 sustentata cadunt robustis uiribus: omnes Aetn 210 exagitant uenti turbas ac uertice saeuo Aetn 211 in densum collecta rotant uoluontque profundo. Aetn 212 Haec causae spectanda ferunt incendia montis; Aetn 213 spiritus inflatis nomen, languentibus aer. Aetn 214 Nam prope, nequaquam par est uiolentia flammae; Aetn 215 ingenium uelox illi motusque perennis, Aetn 216 uerum opus auxilium est ut pellat corpora: nullus Aetn 217 impetus est ipsi: qua spiritus imperat, audet: Aetn 218 hic princeps magnoque sub hoc duce militata ignis. Aetn 219 Nunc quoniam in promptu est operis natura solique, Aetn 220 unde ipsi uenti, quae res incendia pascit, Aetn 221 cur subito cohibent uires, quae causa silenti, Aetn 222 subsequar: immensus labor est, sed fertilis idem: Aetn 223 digna laboratis respondent praemia curis. Aetn 224 Non oculis solum pecudum miranda tueri Aetn 225 more nec effusos in humum graue pascere corpus, Aetn 226 nosse fidem rerum dubiasque exquirere causas, Aetn 227 ingenium sacrare caputque attollere caelo, Aetn 228 scire quot et quae sint magno fatalia mundo Aetn 229 principia (occasus metuont, ad saecula pergunt, Aetn 230 et firma aeterno religata est machina uinclo), Aetn 231 solis scire modum et quanto minor orbita lunae est Aetn 232 (haec breuior cursu bis senos peruolat orbes, Aetn 233 annuos ille mouet), quae certo sidera currant Aetn 234 ordine quaeue suos seruent incondita motus, Aetn 235 scire uices etiam signorum tradita iura Aetn 236 (sex cum nocte rapi, totidem cum luce referri), Aetn 237 nubila cur Panope caelo denuntiet imbres, Aetn 238 quo rubeat Phoebe, quo frater palleat igni, Aetn 239 tempora cur uarient anni (uer, prima iuuenta Aetn 240 cur aestate perit, cur aestas ipsa senescit Aetn 241 autumnoque obrepit hiemps et in orbe recurrit?); Aetn 242 axem scire Helices et tristem nosse cometem, Aetn 243 Lucifer unde micet quaue Hesperus, unde Bootes, Aetn 244 Saturni quae stella tenax, quae Martia pugnax, Aetn 245 quo rapiant nautae, quo sidere lintea pandant; Aetn 246 scire uias maris et caeli praediscere cursus, Aetn 247 quo uocet Orion, quo Sirius excubet index, Aetn 248 et quaecumque iacent tanto miracula mundo Aetn 249 non congesta pati nec aceruo condita rerum, Aetn 250 sed manifesta notis certa disponere sede Aetn 251 singula diuina est animi ac iucunda uoluptas. Aetn 252 Sed prior haec homini cura est, cognoscere terram Aetn 253 quaeque in ea miranda tulit natura notare: Aetn 254 haec nobis magis affinis caelestibus astris. Aetn 255 Nam quae mortali cuiquam est amentia maior, Aetn 256 in Iouis errantem regno perquirere diuos, Aetn 257 tantum opus ante pedes transire ac perdere segnem? Aetn 258 Torquemur miseri in paruis terimurque labore. Aetn 259 Scrutamur rimas et uertimus omne profundum, Aetn 260 quaeritur argenti semen, nunc aurea uena, Aetn 261 torquentur flamma terrae ferroque domantur, Aetn 262 dum sese pretio redimant, uerumque professae Aetn 263 tum demum uilesque iacent inopesque relictae. Aetn 264 Noctes atque dies festinant arua coloni, Aetn 265 callent rure manus, glebarum expandimus usum: Aetn 266 fertilis haec segetique feracior, altera uiti, Aetn 267 haec plantis humus, haec herbis dignissima tellus, Aetn 268 haec duro melior pecori siluisque fidelis, Aetn 269 aridiora tenent oleae, sucosior ulmis Aetn 270 grata leues cruciant animos et corpora curae, Aetn 271 horreaque ut saturent tumeant et dolia musto Aetn 272 plenaque desecto surgant faenilia campo: Aetn 273 sic auidis semper quaeuis est carior ipsis. Aetn 274 Implendus sibi quisque bonis est artibus: illae Aetn 275 sunt animi fruges, haec rerum est optima merces: Aetn 276 scire quid occulto terrae natura coercet, Aetn 277 nullum fallere opus, non mutum cernere sacros Aetn 278 Aetnaei montis fremitus animosque furentis, Aetn 279 non subito pallere sono, non credere subter Aetn 280 caelestis migrasse minas aut Tartara rumpi, Aetn 281 nosse quid intendat uentos, quid nutriat ignes, Aetn 282 unde repente quies et iuncto foedere pax sit. Aetn 283 Concrescant animae penitus, seu forte cauernae Aetn 284 introitusque ipsi sorbent, seu terra minutis Aetn 285 rara foraminibus tenuis in se abstrahit auras Aetn 286 (plenius hoc etiam, rigido quia uertice surgens Aetn 287 illinc infestis atque hinc obnoxia uentis Aetn 288 undique diuersas admittere cogitur auras, Aetn 289 et coniuratis addit concordia uires), Aetn 290 siue introrsus agunt nubes et nubilus Auster Aetn 291 si forte inflexere caput tergoque feruntur, Aetn 292 praecipiti deiecta sono premit una fugatque Aetn 293 torrentis auras pulsataque corpora denset. Aetn 294 Nam ueluti sonat ora diu Tritone canoro Aetn 295 (pellit opus collectus aquae uinctusque mouere Aetn 296 spiritus et longas emugit bucina uoces) Aetn 297 carmineque irriguo magnis cortina theatris Aetn 298 imparibus numerosa modis canit arte regentis, Aetn 299 quae tenuem impellens animam subremigat unda: Aetn 300 haud aliter summota furens torrentibus aura Aetn 301 pugnat in angusto et magnum commurmurat Aetna. Aetn 302 Credendum est etiam uentorum exsistere causas Aetn 303 sub terra similis harum quas cernimus extra, Aetn 304 ut, cum densa premunt inter se corpora, turba Aetn 305 elisa in uacuom fugiant et proxima secum Aetn 306 nomina tota trahant tutaque in sede resistant. Aetn 307 Quod si forte mihi quaedam discordia tecum est, Aetn 308 principiis aliis credas consurgere uentos: Aetn 309 non dubium rupis aliquas penitusque cauernas Aetn 310 prouehere ingenti sonitu casuque propinquas Aetn 311 diffugere impellique animas, hinc crescere uentos; Aetn 312 aut umore etiam nebulas effundere largo, Aetn 313 ut campis agrisque solent, quos alluit amnis: Aetn 314 uallibus exoriens caligat nubilus aer, Aetn 315 flumina parua ferunt auras, uis proxima uento est, Aetn 316 eminus adspirat fortis et uerberat umor. Aetn 317 Atque haec in uacuo si tanta potentia rerum est, Aetn 318 hoc plura efficiant infra clusaeque necesse est. Aetn 319 His agitur causis extra penitusque: coactus Aetn 320 exagitant uentos, pugnant in faucibus, arte Aetn 321 pugnantis suffocat iter. Uelut unda profundo Aetn 322 terque quaterque exhausta grauis ubi perbibit Euros, Aetn 323 ingeminant fluctus et primos ultimus urget: Aetn 324 haud secus adstrictus certamine tangitur ictu Aetn 325 spiritus inuoluensque suo sibi pondera uires Aetn 326 densa per ardentes exercet corpora uires Aetn 327 et quacumque iter est, properat transitque morantem, Aetn 328 donec confluuio ueluti siphonibus actus Aetn 329 exilit atque furens tota uomit igneus Aetna. Aetn 330 Quod si forte putas isdem decurrere uentos Aetn 331 faucibus atque isdem pulsos remeare, notandas Aetn 332 res oculis locus ipse dabit cogetque negare. Aetn 333 Quamuis caeruleo siccus Ioue fulgeat aether Aetn 334 purpureoque rubens surgat iubar aureus ostro, Aetn 335 illinc obscura semper caligine nubes Aetn 336 pigraque defuso circumstupet umida uoltu Aetn 337 prospectans sublimis opus uastosque receptus. Aetn 338 Non illam uidet Aetna nec ullo intercipit aestu: Aetn 339 obsequitur quacumque iubet leuis aura, reditque. Aetn 340 Placantis etiam caelestia numina ture Aetn 341 summo cerne iugo uel qua liberrimus Aetnae Aetn 342 introspectus hiat, tantarum semina rerum, Aetn 343 si nihil irritet flammas stupeatque profundum. Aetn 344 Huic igitur credis, torrens ut spiritus ille, Aetn 345 qui rupis terramque notat, qui fulminant ignis, Aetn 346 cum rexit uires et praeceps flexit habenas, Aetn 347 praesertim ipsa suo declinia pondere numquam Aetn 348 corpora deripiat ualidoque absorbeat aestu? Aetn 349 Quod si fallor, adest species tantusque ruentis Aetn 350 impetus attentos oculorum transfugit ictus. Aetn 351 Nec leuitas tantos igitur ferit aura mouetque. Aetn 352 Sparsa liquore manus sacros ubi uentilat ignis, Aetn 353 uerberat ora tamen, pulsatque corpora nostris Aetn 354 incursant: adeo in tenui uim causa repellit. Aetn 355 Non cinerem stipulamue leuem, non arida sorbet Aetn 356 gramina, non tenuis plantis humus excita praeda est, Aetn 357 surgit odoratis sublimis fumus ab aris: Aetn 358 tanta quies illi est et pax innoxia rapti. Aetn 359 Siue peregrinis igitur propriisue potentes Aetn 360 coniurant animae causis, ille impetus ignes Aetn 361 et montis partes atra subuectat harena Aetn 362 uastaque concursu trepidantia saxa fragoris Aetn 363 ardentisque simul flammas ac fulmina rumpunt: Aetn 364 haud aliter quam, cum prono iacuere sub Austro Aetn 365 aut Aquilone fremunt siluae, dant bracchia nodo Aetn 366 implicitae et serpunt iunctis incendia ramis. Aetn 367 Nec te decipiant stolidi mendacia uolgi, Aetn 368 exhaustos cessare sinus, dare tempora, rursus Aetn 369 ut rapiant uires repetantque in proelia uicti. Aetn 370 Pelle nefas animo mendacemque exue famam: Aetn 371 non est diuinis tam sordida rebus egestas Aetn 372 nec paruas mendicat opes nec corrogat auras. Aetn 373 Praesto sunt operae uentorum examina semper: Aetn 374 causa latet, quae rumpat iter cogatque morari. Aetn 375 Saepe premit fauces magnis exstructa ruinis Aetn 376 congeries clauditque uias luctamine ab imo Aetn 377 et, spisso ueluti tecto, sub pondere pressat Aetn 378 haud similis teneros cursu: tum frigida monti Aetn 379 desidia est tutoque licet discedere montes. Aetn 380 Post, ubi concreuere mora, uelocius urgent, Aetn 381 pellunt oppositi moles ac uincula rumpunt; Aetn 382 quicquid in obliquom est, frangunt iter, acrior ictu Aetn 383 impetus exoritur; magnis operata rapinis Aetn 384 flamma micat latosque ruens exundat in agros: Aetn 385 sic cessata diu referunt spectacula uenti. Aetn 386 Nunc superant quaecumque regant incendia siluae, Aetn 387 quae flammas alimenta uocent, quid nutriat Aetnam. Aetn 388 Incendi poterunt illis uernacula causis Aetn 389 materia appositumque igni genus utile terrae. Aetn 390 Uritur assidue calidus nunc sulpuris umor, Aetn 391 nunc spissus crebro praebetur alumine sucus; Aetn 392 pingue bitumen adest et quicquid comminus acris Aetn 393 irritat flammas, illius corporis Aetna est. Aetn 394 Atque hanc materiem penitus discurrere, fontes Aetn 395 infectae eripiantur aquae radice sub ipsa; Aetn 396 pars oculis manifesta iacet, quae robore dura est Aetn 397 ac lapis: in pingui feruent incendia suco. Aetn 398 Quin etiam uarie quaedam sine nomine saxa Aetn 399 toto monte liquent: illis custodia flammae Aetn 400 uera tenaxque data est, sed maxima causa molaris Aetn 401 illius incendi lapis est, sibi uindicat Aetnam. Aetn 402 Quem si forte manu teneas ac robore cernas, Aetn 403 nec feruere putes ignem nec spargere posse; Aetn 404 sed simul ac ferro quaeras, respondet et ictu Aetn 405 scintillat dolor. Hunc multis circum inice flammis Aetn 406 et patere extorquere animos atque exue robur: Aetn 407 fundetur ferro citius, nam mobilis illi Aetn 408 et metuens natura mali est, ubi coritur ignis. Aetn 409 Sed simul atque hausit flammas, non tutior haustis Aetn 410 ulla domus seruans aciem duransque tenaci Aetn 411 saepta fide: tanta est illi patientia uicto; Aetn 412 uix umquam redit in uires atque euomit ignem. Aetn 413 Totus enim denso stipatur robore, tarde Aetn 414 per tenuis admissa uias incendia nutrit Aetn 415 cunctanterque eadem et pigre concepta remittit. Aetn 416 Nec tandem hoc uno, quod montis plurima pars est, Aetn 417 uincit et incendi causam tenet ille (profecto Aetn 418 miranda est lapidum uiuax animosaque uirtus): Aetn 419 cetera materies, quaecumque est fertilis igni, Aetn 420 ut semel accensa est, moritur nec restat in illa Aetn 421 quod repetas, tantum cinis et sine semine terra est: Aetn 422 hic semel atque iterum patiens ac mille perhaustis Aetn 423 ignibus instaurat uires nec desinit ante Aetn 424 quam leuis excocto defectus robore pumex Aetn 425 in cinerem putrisque iacet dilapsus harenas. Aetn 426 Cerne locis etiam, similis assiste cauernas: Aetn 427 illic materiae pascentis copia maior, Aetn 428 sed genus hoc lapidis (certissima signa coloris) Aetn 429 quod nullas adiunxit opes, et languit ignis. Aetn 430 Dicitur insidiis flagrasse Aenaria quondam Aetn 431 nunc exstincta super, testisque Neapolin inter Aetn 432 et Cumas locus est, multis iam frigidus annis Aetn 433 quamuis aeterno pingue scatet ubere sulpur: Aetn 434 in mercem legitur, tanto est fecundius Aetna Aetn 435 insula, cui nomen facies dedit ipsa rotunda, Aetn 436 sulpure non solum nec obesa bitumine terra est, Aetn 437 et lapis adiutat generandis ignibus aptus, Aetn 438 sed raro fumat, quin uix si accenditur ardet, Aetn 439 in breue mortalis flammas quod copia nutrit. Aetn 440 Insula durat [et] a Uolcani nomine sacra, Aetn 441 pars tamen incendi maior refrixit et alto Aetn 442 iactatas recipit classes portuque tuetur; Aetn 443 quae restat minor, et diues satis ubere terra est, Aetn 444 sed non Aetnaei uires quae conferat igni. Aetn 445 Atque haec ipsa tamen iam quondam exstincta fuisset, Aetn 446 ni furtim adgereret Siculi uicinia montis Aetn 447 materiem siluamque suam pressoue canali Aetn 448 huc illuc ageret uentos et pasceret ignes. Aetn 449 Sed melius res ipsa notis spectataque ueris Aetn 450 occurrit signis nec temptat fallere testem. Aetn 451 Nam circa latera atque imis radicibus Aetnae Aetn 452 candentes efflant lapides disiectaque saxa Aetn 453 intereunt uenis, manifesto ut credere possis, Aetn 454 pabula et ardendi causam lapidem esse molarem, Aetn 455 cuius defectus ieiunos colligit ignes. Aetn 456 Ille ubi collegit flammas iacit et simul ictu Aetn 457 materiam accendit cogitque liquescere secum. Aetn 458 Haud equidem mirum, [in] facie quae cernimus extra, Aetn 459 si lenitur opus, restat: magis uritur illic Aetn 460 sollicitatque magis uicina incendia saxum Aetn 461 certaque uenturae praemittit pignora flammae. Aetn 462 Nam simul atque mouet uiris turbamque minatur, Aetn 463 diffugit extemploque solum trahit: ictaque ramis Aetn 464 et graue sub terra murmur demonstrat et ignis. Aetn 465 Tum pauidum fugere et sacris concedere rebus Aetn 466 par rere: e tuto speculaberis omnia collis. Aetn 467 Nam subito efferuent onerosa incendia raptis, Aetn 468 accensae subeunt moles truncaeque ruinae Aetn 469 prouoluont atque atra sonant examina harenae. Aetn 470 Illinc incertae facies hominumque figurae: Aetn 471 pars lapidum domita, stanti pars robora pugnae Aetn 472 nec recipit flammas; hinc defessus anhelat Aetn 473 atque aperit se hosti, decrescit spiritus illic - Aetn 474 haud aliter quam cum leto deuicta tropaeo Aetn 475 prona iacet campis acies et castra sub ipsa. Aetn 476 Tum si quis lapidum summo pertabuit igni, Aetn 477 asperior sopito et quaedam sordida faex est, Aetn 478 qualem purgato cernes desidere ferro. Aetn 479 Uerum ubi paulatim exsiluit sublata caducis Aetn 480 congeries saxis, angusto uertice surgens, Aetn 481 sic ueluti in fornace lapis torretur et omnis Aetn 482 exustus penitus uenis subit altius umor, Aetn 483 amissis opibus leuis et sine pondere pumex Aetn 484 excutitur, liquor ille magis feruere magisque Aetn 485 fluminis in speciem mitis procedere tandem Aetn 486 incipit ac primis demittit collibus undas. Aetn 487 Illae paulatim bis sena in milia pergunt, Aetn 488 quippe nihil reuocat, curuis nihil ignibus obstat, Aetn 489 nulla tenet (frustra) moles, simul omnia pugnant: Aetn 490 nunc siluas rupesque notant haec tela, solumque Aetn 491 ipsum adiutat opus facilesque sibi induit amnis. Aetn 492 Quod si forte cauis cunctatus uallibus haesit Aetn 493 (utpote inaequalis uoluens perpascitur agros), Aetn 494 ingeminant fluctus et stantibus increpat undis; Aetn 495 sicut cum rapidum turbo mare cernulus aestu Aetn 496 ac primum tenuis imas agit, ulteriores Aetn 497 progrediens late diffunditur et succernens. Aetn 498 Flumina consistunt ripis ac frigore durant Aetn 499 paulatimque ignes coeunt ac flammea massis Aetn 500 exuitur facies: tum prima ut quaeque rigescit Aetn 501 effumat moles atque ipso pondere tracta Aetn 502 uoluitur ingenti strepitu praecepsque sonanti Aetn 503 cum solido inflicta est, pulsatos dissipat ignes Aetn 504 et qua disclusa est, candenti robore fulget. Aetn 505 Emicat examen plagis, ardentia saxa Aetn 506 (scintillas procul ecce uides, procul esse ruentis) Aetn 507 incolumi feruore cadunt, fert impetus ignes, Aetn 508 Symaethi quondam ut ripas traiecerit amnis; Aetn 509 uix iunctis quisquam fixo dimouerit illas, Aetn 510 uicenos persaepe dies iacet obruta moles. Aetn 511 Sed frustra certis disponere singula causis Aetn 512 temptamus, si firma manet tibi fabula mendax, Aetn 513 materiam ut credas aliam fluere igne, fauillae Aetn 514 flumina proprietate simul concrescere, siue Aetn 515 commixtum lento flagrare bitumine sulpur: Aetn 516 nam posse exusto cretam quoque robore fundi Aetn 517 et figulos huic esse fidem, dein frigoris usu Aetn 518 duritiem reuocare suam et constringere uenas. Aetn 519 Sed signum commune leue est atque irrita causa Aetn 520 quae trepidat: certo uerum tibi pignore constat. Aetn 521 Nam uelut arguti natura est aeris et igni Aetn 522 cum domitum est, constans eademque et robore saluo Aetn 523 ultraque ut possis aeris cognoscere portam. Aetn 524 haud aliter lapis ille tenet, seu forte madentes Aetn 525 effluit in flammas siue est securus ab illis, Aetn 526 conseruatque notas nec uoltum perdidit ignis. Aetn 527 Quin etiam alternans multis color ipse fefellit Aetn 528 aut odor aut leuitas: putris magis ille magisque, Aetn 529 una operis facies eadem perque omnia terra est. Aetn 530 Nec tamen infitior lapides ardescere certos, Aetn 531 interius furere accensos: haec propria uirtus. Aetn 532 Quin ipsis quaedam Siculi cognomina saxis Aetn 533 imposuere firdicas et iam ipso nomine signant Aetn 534 fusilis esse notae: numquam tamen illa liquescunt, Aetn 535 quamuis materies foueat sucosior intus, Aetn 536 ni penitus uenae fuerint commissa molari. Aetn 537 Quod si quis lapidis miratur fusile robur, Aetn 538 cogitet obscuri uerissima dicta libelli, Aetn 539 Heraclite tui: nihil insuperabile gigni Aetn 540 omnia quae rerum natura semina iacta. Aetn 541 Sed nimium hoc mirum. Densissima corpora saepe Aetn 542 et solido uicina tamen compescimus igni. Aetn 543 Non animos aeris flammis succumbere cernis? Aetn 544 Lentitiem plumbi non exuit ipsaque ferri Aetn 545 materies praedura tamen subuertitur igni Aetn 546 spissaque suspensis fornacibus aurea saxa Aetn 547 exsudant pretium? Et quaedam fortasse profundo Aetn 548 incomperta iacent similique obnoxia sorti. Aetn 549 Nec locus ingenio est, oculi te iudice uincent. Aetn 550 Nam lapis ille riget praeclususque ignibus obstat, Aetn 551 si paruis torrere uelis caeloque patenti; Aetn 552 candenti pressoque agedum fornace coerce: Aetn 553 nec sufferre potest nec saeuom durat in hostem, Aetn 554 uincitur et soluit uires captusque liquescit. Aetn 555 Quae maiora putas autem tormenta mouere Aetn 556 posse manu? Quae tanta putas incendia nostris Aetn 557 sustentare opibus, quantis fornacibus Aetna Aetn 558 uritur? A, sacro numquam non fertilis igni [est], Aetn 559 sed non qui nostro feruet moderatior usu, Aetn 560 sed caelo propiore et quali Iuppiter ipse Aetn 561 armatus flamma est: his uiribus additur ingens Aetn 562 spiritus adstrictis elisus faucibus, ut cum Aetn 563 fabriles operae rudibus contendere massis Aetn 564 festinant, ignes quatiunt follesque trementes Aetn 565 exanimant pressoque instigant agmine uentum. Aetn 566 Haec operis forma est, sic nobilis uritur Aetna: Aetn 567 terra foraminibus uires trahit, urget in artum Aetn 568 spiritus incendi, uiuit per maxima saxa. Aetn 569 Magnificas laudes operosaque uisere templa, Aetn 570 diuitiis hominum aut sacras memorare uetustas Aetn 571 traducti maria et terras per proxima fatis Aetn 572 currimus atque auidi ueteris mendacia famae Aetn 573 eruimus cunctasque libet percurrere gentes. Aetn 574 Nunc iuuat Ogygiis circumdata moenia Thebis Aetn 575 cernere, quae fratres (ille impiger, ille canorus), Aetn 576 codere, felicesque alieno intersumus aeuo - Aetn 577 inuitata piis nunc carmine saxa lyraque, Aetn 578 nunc gemina ex uno fumantia saxa uapore Aetn 579 miramur septemque duces raptumque profundo. Aetn 580 Detinet Eurotas illic et Sparta Lycurgi Aetn 581 et sacer in bellum numerus, sua turba, trecenti; Aetn 582 nunc hic Cecropiae uariis spectantur Athenae Aetn 583 carminibus gaudentque soli uictrice Minerua: Aetn 584 excidit hic reduci quondam tibi, perfide Theseu, Aetn 585 candida sollicito praemittere uela parenti; Aetn 586 tu quoque Athenarum carmen, iam nobile sidus, Aetn 587 Erigone; sedes uestra est: Philomela canoris Aetn 588 euocat in siluis et tu, soror, hospita tectis Aetn 589 acciperis, solis Tereus ferus exsulat agris. Aetn 590 Miramur Troiae cineres et flebile uictis Aetn 591 Pergamon exstinctosque suo Phrygas Hectore; paruom Aetn 592 conspicimus magni tumulum ducis: hic et Achilles Aetn 593 impiger et uictus magni iacet Hectoris ultor. Aetn 594 Quin etiam Graiae fixos tenuere tabellae Aetn 595 signaue: nunc Paphiae rorantes arte capilli Aetn 596 sub truce nunc parui ludentes Colchide nati, Aetn 597 nunc tristes circa subiecta altaria ceruae Aetn 598 uelatusque pater, nunc gloria uiua Myronis Aetn 599 et iam mille manus operum turbaeque morantur. Aetn 600 Haec uisenda putas terrae dubiusque marisque: Aetn 601 artificis naturae ingens opus aspice, nulla Aetn 602 cum tanta humanis rebus spectacula cernes, Aetn 603 praecipueque uigil, feruens ubi Sirius ardet. Aetn 604 Insequitur miranda tamen sua fabula montem, Aetn 605 nec minus ille pio quamquam sors nobilis ignis. Aetn 606 Nam quondam ruptis excanduit Aetna cauernis Aetn 607 et uelut euersis penitus fornacibus ignes Aetn 608 euecta in longum lapidis feruoribus unda, Aetn 609 haud aliter quam cum saeuo Ioue fulgurat aether Aetn 610 et nitidum obscura caelum caligine torquet. Aetn 611 Ardebant agris segetes et mitia cultu Aetn 612 iugera, cum dominis siluae collesque ruebant. Aetn 613 Uix, dum castra putant hostem mouisse, tremebant, Aetn 614 et iam finitimae portas euaserat urbis. Aetn 615 Tum uero ut cuique est animus uiresque rapinae, Aetn 616 tutari conantur opes: gemit ille sub auro, Aetn 617 colligit ille arma et stulta ceruice reponit, Aetn 618 defectum raptis illum sua carmina tardant, Aetn 619 hic uelox nimio properat sub pondere pauper, Aetn 620 et quod cuique fuit cari, fugit ipse sub illo. Aetn 621 Sed non incolumis dominum sua praeda secuta est: Aetn 622 cunctantis uorat ignis et undique torret auaros, Aetn 623 consequitur fugisse ratis et praemia captis Aetn 624 concrepat ac nullis parsura incendia pascunt Aetn 625 uel solis parsura piis. Namque optima proles Aetn 626 Amphion fraterque pari sub munere sortis, Aetn 627 cum iam uicinis streperent incendia tectis, Aetn 628 aspiciunt pigrumque patrem matremque senemque Aetn 629 eheu defessos posuisse in limine membra. Aetn 630 Parcite, auara manus, dicens attollere praedas, Aetn 631 illis diuitiae solae materque paterque: Aetn 632 hanc rapies praedam mediumque exire per ignem Aetn 633 ipso dante fidem properant. O maxima rerum Aetn 634 et merito pietas homini tutissima uirtus. Aetn 635 Erubuere pios iuuenes attingere flammae Aetn 636 et quacumque ferunt illi uestigia, cedunt. Aetn 637 Felix illa dies, illa est innoxia terra. Aetn 638 Dextra saeua tenet laeuaque incendia: fertur Aetn 639 ille per obliquos ignis fraterque triumphans, Aetn 640 tutus uterque pio sub pondere: suspicit illa Aetn 641 et circa geminos auidus sibi temperat ignis. Aetn 642 Incolumes abeunt tandem et sua numina secum Aetn 643 salua ferunt. Illos mirantur carmina uatum, Aetn 644 illos seposuit claro sub nomine Ditis Aetn 645 nec sanctos iuuenes attingunt sordida fata, Aetn 646 sed curae cessere domus et iura Piorum. C 1. 1 De qua saepe tibi, uenit, sed, Tucca, uidere C 1. 2 non licet: occulitur limine clausa uiri. C 1. 3 De qua saepe tibi, non uenit adhuc mihi; namque C 1. 4 si occulitur, longe est, tangere quod nequeas. C 1. 5 Uenerit, audiui. Sed iam mihi nuntius iste C 1. 6 quid prodest? Illi dicite cui rediit. C 2. 1 Corinthiorum amator iste uerborum, C 2. 2 iste iste rhetor, namque quatenus totus C 2. 3 Thucydides, tyrannus Atticae febris: C 2. 4 Gallicum, min et sphin et - male illi sit, C 2. 5 ita omnia ista uerba miscuit fratri. C 3. 1 Aspice quem ualido subnixum Gloria regno C 3. 2 altius et caeli sedibus extulerat. C 3. 3 Terrarum hic bello magnum concusserat orbem, C 3. 4 hic reges Asiae fregerat, hic populos, C 3. 5 hic graue seruitium tibi iam, tibi, Roma, ferebat C 3. 6 (cetera namque uiri cuspide conciderant), C 3. 7 cum subito in medio rerum certamine praeceps C 3. 8 corruit, e patria pulsus in exilium. C 3. 9 Tale deae numen, tali mortalia nutu C 3. 10 fallax momento temporis hora dedit. C 4. 1 Quocumque ire ferunt uariae nos tempora uitae, C 4. 2 tangere quas terras quosque uidere homines, C 4. 3 dispeream si te fuerit mihi carior alter: C 4. 4 alter enim qui te dulcior esse potest? C 4. 5 Cui iuueni ante alios diui diuomque sorores C 4. 6 cuncta neque indigno, Musa, dedere bona, C 4. 7 cuncta, quibus gaudet Phoebi chorus ipseque Phoebus, - C 4. 8 doctior quis te, Musa, fuisse potest? C 4. 9 O quis te in terris loquitur iucundior uno? C 4. 10 Clio nam certe candida non loquitur. C 4. 11 Quare illud satis est, si te permittis amari; C 4. 12 nam contra ut sit amor mutuos, unde mihi? C 5. 1 Ite hinc inanes, ite, rhetorum ampullae, C 5. 2 inflata rhoso non Achaico uerba, C 5. 3 et uos, Selique Tarquitique Uarroque, C 5. 4 scholasticorum natio madens pingui C 5. 5 ite hinc inani, cymbalon iuuentutis. C 5. 6 Tuque, o mearum cura, Sexte, curarum, C 5. 7 uale, Sabine; iam ualete formosi. C 5. 8 Nos ad beatos uela mittimus portus C 5. 9 magni petentes docta dicta Sironis C 5. 10 uitamque ab omni uindicabimus cura. C 5. 11 Ite hinc, camenae; uos quoque ite iam sane, C 5. 12 dulces camenae (nam fatebimur uerum, C 5. 13 dulces fuistis): et tamen meas chartas C 5. 14 reuisitote, sed pudenter et raro. C 6. 1 Socer, beate nec tibi neque alteri, C 6. 2 generque Noctuine, putidum caput, C 6. 3 tuoque nunc puella talis et tuo C 6. 4 stupore pressa rus abibit et mihi C 6. 5 (ut ille uersus usquequaque pertinet) C 6. 6 Gener socerque, perdidistis omnia. C 7. 1 Scilicet hoc sine fraude, Uari dulcissime, dicam: C 7. 2 Dispeream, nisi me perdidit iste putus. C 7. 3 Sin autem praecepta uetant me dicere, sane C 7. 4 non dicam, sed: Me perdidit iste puer. C 8. 1 Uillula, quae Sironis eras, et pauper agelle, C 8. 2 uerum illi domino tu quoque diuitiae, C 8. 3 me tibi et hos una mecum, quos semper amaui, C 8. 4 siquid de patria tristius audiero, C 8. 5 commendo [im]primisque patrem: tu nunc eris illi C 8. 6 Mantua quod fuerat quodque Cremona prius. C 9. 1 Pauca mihi, niueo sed non incognita Phoebo, C 9. 2 pauca mihi doctae dicite Pegasides. C 9. 3 Uictor adest, magni magnum decus ecce triumphi, C 9. 4 uictor, qua terrae quaque patent maria, C 9. 5 horrida barbaricae portans insignia pugnae, C 9. 6 magnus ut Oenides utque superbus Eryx, C 9. 7 nec minus idcirco uestros expromere cantus C 9. 8 maximus et sanctos dignus inire choros. C 9. 10 Hoc itaque insuetis iactor magis, optime, curis, C 9. 11 quid de te possim scribere quidue tibi. C 9. 12 Namque (fatebor enim) quae maxima deterrendi C 9. 13 debuit, hortandi maxima causa fuit. C 9. 14 Pauca tua in nostras uenerunt carmina chartas, C 9. 15 carmina cum lingua, tum sale Cecropio, C 9. 16 carmina quae Phrygium, saeclis accepta futuris, C 9. 17 carmina, quae Pylium uincere digna senem. C 9. 18 Molliter hic uiridi patulae sub tegmine quercus C 9. 19 Moeris pastores et Meliboeus erant C 9. 20 dulcia iactantes alterno carmina uersu, C 9. 21 qualia Trinacriae doctus amat iuuenis. C 9. 22 Certatim ornabant omnes heroida diui, C 9. 23 certatim diuae munere quoque suo. C 9. 24 Felicem ante alias o te scriptore puellam: C 9. 25 altera non fama dixerit esse prior: C 9. 26 non illa, Hesperidum ni munere capta fuisset, C 9. 27 quae uolucrem cursu uicerat Hippomenen; C 9. 28 candida cycneo non edita Tyndaris ouo; C 9. 29 non supero fulgens Cassiopea polo; C 9. 30 non defensa diu multum certamine equorum, C 9. 31 obstabant grauidae quod sibi quaeque manus C 9. 32 saepe animam generi pro qua pater impius hausit, C 9. 33 saepe rubro similis sanguine fluxit humus; C 9. 34 regia non Semele, non Inachis Acrisione, C 9. 35 immitti expertae fulmine et imbre Iouem; C 9. 36 non cuius ob raptum pulsi liquere penates C 9. 37 Tarquinii patrios, filius atque pater, C 9. 38 illo quo primum dominatus Roma superbos C 9. 39 mutauit placidis tempore consulibus, C 9. 40 multa neque immeritis donauit praemia alumnis, C 9. 41 praemia Messalis maxima Poplicolis. - C 9. 42 Nam quid ego immensi memorem studia ista laboris, C 9. 43 horrida quid durae tempora militiae? C 9. 44 Castra foro, [te] castra Urbi praeponere, castra C 9. 45 tam procul hoc gnato, tam procul hac patria; C 9. 46 immoderata pati iam frigora iamque calores, C 9. 47 sternere uel dura posse super silice; C 9. 48 saepe trucem aduerso perlabi sidere pontum, C 9. 49 saepe mare audendo uincere, saepe hiemem, C 9. 50 saepe etiam densos immittere corpus in hostes, C 9. 51 communem belli non meminisse deum; C 9. 52 nunc celeres Afros, periurae milia gentis, C 9. 53 aurea nunc rapidi flumina adire Tagi, C 9. 54 nunc aliam ex alia bellando quaerere gentem, C 9. 55 uincere et Oceani finibus ulterius - C 9. 56 non nostrum est tantas, non, inquam, attingere laudes, C 9. 57 quin ausim hoc etiam dicere, uix hominum est: C 9. 58 ipsa haec, ipsa ferent rerum monumenta per orbem, C 9. 59 ipsa sibi egregium facta decus parient. C 9. 60 Nos ea quae tecum finxerunt carmina diui, C 9. 61 Cynthius et Musae, Bacchus et Aglaie, C 9. 62 si laudem aspirare humilis, si adire Cyrenas, C 9. 63 si patrio Graios carmine adire sales C 9. 64 possumus, optatis plus iam procedimus ipsis. C 9. 65 Hoc satis est: pingui nil mihi cum populo. C 10. 1 Sabinus ille, quem uidetis, hospites, C 10. 2 ait fuisse mulio celerrimus, C 10. 3 neque ullius uolantis impetum cisi C 10. 4 nequisse praeterire, siue Mantuam C 10. 5 opus foret uolare siue Brixiam. C 10. 6 Et hoc negat Triphonis aemuli domum C 10. 7 negare nobilem insulamue Caeruli, C 10. 8 ubi iste post Sabinus, ante Quinctio C 10. 9 bidente dicit attodisse forcipe C 10. 10 comata colla, ne Cytorio iugo C 10. 11 premente dura uolnus ederet iuba. C 10. 12 Cremona frigida et lutosa Gallia, C 10. 13 tibi haec fuisse et esse cognitissima C 10. 14 ait Sabinus. ultima ex origine C 10. 15 tua stetisse [dicit] in uoragine, C 10. 16 tua in palude deposisse sarcinas C 10. 17 et inde tot per orbitosa milia C 10. 18 iugum tulisse, laeua siue dextera C 10. 19 strigare mula siue utrumque coeperat C 10. 20 neque ulla uota semitalibus deis C 10. 21 sibi esse facta praeter hoc nouissimum, C 10. 22 paterna lora proximumque pectinem. C 10. 23 Sed haec prius fuere: nunc eburnea C 10. 24 sedetque sede seque dedicat tibi, C 10. 25 gemelle Castor et gemelle Castoris. C 11. 1 Quis deus, Octaui, te nobis abstulit? An quae C 11. 2 dicunt, a, nimio pocula dura mero? C 11. 3 Uobiscum, si est culpa, bibi; sua quemque sequontur C 11. 4 fata: quid immeriti crimen habent cyathi? C 11. 5 Scripta quidem tua nos multum mirabimur et te C 11. 6 raptum et Romanam flebinus historiam, C 11. 7 sed tu nullus eris. Peruersi dicite Manes, C 11. 8 hunc superesse patri quae fuit inuidia? C 12. 1 Superbe Noctuine, putidum caput, C 12. 2 datur tibi puella quam petis, datur; C 12. 3 datur, superbe Noctuine, quam petis. C 12. 4 Sed, o superbe Noctuine, non uides C 12. 5 duas habere filias Atilium, C 12. 6 [duas], et hanc et alteram, tibi dari? C 12. 7 Adeste, nunc adeste: ducit, ut decet, C 12. 8 superbus ecce Noctuinus - hirneam. C 12. 9 Thalassio, thalassio, [thalassio]. C 13. 1 Iacere me, quod alta non possim, putas, C 13. 2 ut ante uectari freta C 13. 3 nec ferre durum frigus aut aestum pati C 13. 4 neque arma uictoris sequi? C 13. 5 Ualent, ualent mihi ira et antiquos furor C 13. 6 et lingua qua assim tibi C 13. 7 et prostitutae turpe contubernium C 13. 8 sororis (o quid me incitas, C 13. 9 quid impudice et improbande Caesari?). C 13. 10 Seu furta dicantur tua C 13. 11 et heluato sera patrimonio C 13. 12 in fratre parsimonia C 13. 13 uel acta puero cum uiris conuiuia C 13. 14 udaeque per somnum nates C 13. 15 et inscio repente clamatum insuper C 13. 16 Thalassio, thalassio - C 13. 17 quid palluisti, femina? An ioci dolent? C 13. 18 An facta cognoscis tua? C 13. 19 Non me uocabis pulcra per Cotytia C 13. 20 ad feriatos fascinos C 13. 21 nec deinde te mouere lumbos in ratulam C 13. 22 prensis uidebo altaribus C 13. 23 flauomque propter Thybrim olentis nauticum C 13. 24 uocare, ubi adpulsae rates C 13. 25 caeno retentae sordido stant in uadis C 13. 26 macraque luctantes aqua, C 13. 27 neque in culinam et uncta compitalia C 13. 28 dapesque duces sordidas, C 13. 29 quibus repletus ut saliuosis aquis, C 13. 30 obesam ad uxorem redis C 13. 31 et aestuantes dote soluis pantices C 13. 32 osusque lambis sauiis. C 13. 33 Nunc laede, nunc lacesse, si quidquam uales. C 13. 34 Et nomen adscribo tuom: C 13. 35 cinaede Liciene, liquerunt opes C 13. 36 fameque genuini crepant; C 13. 37 uidebo habentem praeter ignauos nihil C 13. 38 fratres et iratum Iouem C 13. 39 scissumque uentrem et hirniosi patrui C 13. 40 pedes inedia turgidos. C 14. 1 Si mihi susceptum fuerit decurrere munus, C 14. 2 o Paphon, o sedes quae colis Idalias, C 14. 3 Troius Aeneas Romana per oppida digno C 14. 4 iam tandem ut tecum carmine uictus eat: C 14. 5 non ego ture modo aut picta tua templa tabella C 14. 6 ornabo et puris serta feram manibus - C 14. 7 corniger hos aries humilis et maxima taurus C 14. 8 uictima sacrato sparget honore focos C 14. 9 marmoreusque tibi aut mille coloribus ales C 14. 10 in morem picta stabit Amor pharetra. C 14. 11 Adsis o Cytherea: tuos te Caesar Olympo C 14. 12 et Surrentini litoris ara uocat. Cir 1 Etsi me uario iactatum laudis amore Cir 2 irritaque expertum fallacis praemia uolgi Cir 3 Cecropius suauis exspirans hortulus auras Cir 4 florentis uiridi sophiae complectitur umbra, Cir 5 ut mens quiret eo dignum sibi quaerere carmen Cir 6 longe aliud studium atque alios accincta labores Cir 7 (altius ad magni suspendi sidera mundi Cir 8 et placitum paucis ausa est ascendere collem), Cir 9 non tamen absistam coeptum detexere munus, Cir 10 in quo iure meas utinam requiescere musas Cir 11 et leuiter blandum liceat deponere morem. Cir 12 Quod si mirificum genus o Mes[salla .... Cir 13 mirificum sedi modo sit tibi uelle libido, Cir 14 si me iam summa Sapientia pangeret arce Cir 15 (quattuor antiquis heredibus est data consors), Cir 16 unde hominum errores longe lateque per orbem Cir 17 despicere atque humilis possem contemnere curas, Cir 18 non ego te talem uenerarer munere tali, Cir 19 non equidem (quamuis interdum ludere nobis Cir 20 et gracilem molli liceat pede claudere uersum), Cir 21 sed magno intexens (si fas est dicere) peplo, Cir 22 qualis Erechtheis olim portatur Athenis, Cir 23 debita cum castae soluuntur uota Mineruae Cir 24 tardaque confecto redeunt quinquennia lustro, Cir 25 cum leuis alterno Zephyrus concrebruit Euro Cir 26 et prono grauidum prouexit pondere currum Cir 27 felix ille dies, felix et dicitur annus, Cir 28 felices qui talem annum uidere diemque Cir 29 ergo Palladiae texuntur in ordine pugnae, Cir 30 magna Giganteis ornantur pepla tropaeis, Cir 31 horrida sanguinea pinguntur proelia Gorgo, Cir 32 additur aurata deiectus cuspide Typhon, Cir 33 qui prius Ossaeis consternens aethera saxis Cir 34 Emathio celsum duplicabat uertice Olympum Cir 35 tale deae uelum sollemni tempore portant: Cir 36 tale te uellem, iuuenum doctissime, ritu Cir 37 purpureos inter soles et candida lunae Cir 38 sidera, caeruleis orbem pulsantia bigis, Cir 39 naturae rerum magnis intexere chartis, Cir 40 aeterno [ut] sophiae coniunctum carmine nomen Cir 41 nostra tuom senibus loqueretur pagina saeclis. Cir 42 Sed quoniam ad tantas nunc primum nascimur artes Cir 43 nunc primum teneros firmamus robore neruos, Cir 44 haec tamen interea quae possumus, in quibus aeui Cir 45 prima rudimenta et iuuenes exegimus annos, Cir 46 accipe dona meo multum uigilata labore Cir 47 promissa atque diu iam tandem [reddita uota], Cir 48 impia prodigiis ut quondam exterrita proles Cir 49 Scylla nouos auium sublimis in aere coetus Cir 50 uiderit et tenui conscendens aethera penna Cir 51 caeruleis sua tecta super uolitauerit alis, Cir 52 hanc pro purpureo poenam scelerata capillo, Cir 53 pro patria soluens excisa et funditus urbe. Cir 54 Complures illam magni, Messalla, poetae Cir 55 (nam uerum fateamur: amat Polyhymnia uerum) Cir 56 longe aliam perhibent mutatam in membra figuram Cir 57 Scyllaeum monstra saxum infecta uocari; Cir 58 illam esse aerumnis quam saepe legamus Ulixi Cir 59 candida succinctam latrantibus inguina monstris Cir 60 Dulichias uexasse rates et gurgite in alto Cir 61 deprensos nautas canibus lacerasse marinis. Cir 62 Sed neque Maeoniae patiuntur credere chartae Cir 63 nec malus istorum dubiis erroribus auctor. Cir 64 Namque alias alii uolgo finxere puellas, Cir 65 quae Colophoniaco Scyllae dicantur Homero, Cir 66 ipse Crataein ei matrem; sed siue Crataeis Cir 67 siue illam monstro generauit Scylla biformi Cir 68 siue necutra parens atque hoc in carmine toto Cir 69 inguinis est uitium et ueneris descripta libido; Cir 70 siue etiam iactis speciem mutata uenenis Cir 71 infelix uirgo (quid enim commiserat illa? Cir 72 ipse pater timidam saeua complexus harena Cir 73 coniugium castae uiolauerat Amphitritae, Cir 74 at tamen exegit longo post tempore poenas, Cir 75 ut cum cura tuae ueheretur coniugis alto Cir 76 ipsa trucem multo misceret sanguine pontum); Cir 77 seu uero, ut perhibent, forma cum uinceret omnis Cir 78 et cupidos quaestu passi, popularet amantes, Cir 79 piscibus heu canibusque malis uallata repente est Cir 80 (horribilis circum uidit se sistere formas: Cir 81 heu quotiens mirata nouos expalluit artus, Cir 82 ipsa suos quotiens heu pertimuit latratus), Cir 83 ausa quod est mulier numen fraudare deorum Cir 84 et dictam Ueneri uotorum [a] uertere poenam, Cir 85 quam mala multiplici iuuenum consaepta caterua Cir 86 dixerat atque animo meretrix iactata ferarum Cir 87 (infamen tali merito rumore fuisse Cir 88 docta Palaepaphiae testatur uoce Pachynus): Cir 89 quidquid et ut quisque est tali de clade locutus, Cir 90 omnia sim: potius liceat notescere cirin Cir 91 atque unam ex multis Scyllam non esse puellis. Cir 92 Quare quae cantus meditanti mittere caecos Cir 93 magna mihi cupido tribuistis praemia, diuae Cir 94 Pierides, quarum castos altaria postis Cir 95 munere saepe meo inficiunt foribusque hyacinthi Cir 96 deponunt flores aut suaue rubens narcissus Cir 97 aut crocus alterna coniungens lilia caltha Cir 98 sparsaque liminibus floret rosa - nunc age, diuae, Cir 99 praecipue nostro nunc aspirate labori Cir 100 atque nouom aeterno praetexite honore uolumen. Cir 101 Sunt Pandioniis uicinae sedibus urbes Cir 102 Actaeos inter colles et candida Thesei Cir 103 purpureis late ridentia litora conchis, Cir 104 quarum non ulli fama concedere digna Cir 105 stat Megara, Alcathoi quondam munita labore, Cir 106 Alcathoi Phoebique: deus namque affuit illi, Cir 107 unde etiam citharae uoces imitatus acutas Cir 108 sape lapis recrepat, Cyllenia munera, pulsus Cir 109 et ueterem sonitu Phoebi testatur honorem. Cir 110 Hanc urbem alios qui tunc feruebat in armis Cir 111 fecerat infestam populator remige Minos, Cir 112 hospitio quod se Nisi Polyidos auito Cir 113 Carpathium fugiens et flumina Caeratea Cir 114 texerat. Hunc bello repetens Gortynius heros Cir 115 Attica Cretaea sternebat rura sagitta. Cir 116 Sed neque tunc ciues neque tunc rex ipse ueretur Cir 117 infesto ad muros uolitantis agmine turmas Cir 118 deicere et indomitas uirtute retundere mentes, Cir 119 responsum quoniam satis est meminisse deorum. Cir 120 Nam capite a summo regis (mirabile dictu) Cir 121 candida caesaries (florebant tempora lauro) Cir 122 et roseus medio surgebat uertice crinis, Cir 123 cuius quam seruata diu natura fuisset Cir 124 tam patriam incolumem Nisi regnumque futurum Cir 125 concordes stabili firmarant numine Parcae. Cir 126 Ergo omnis cano residebat cura capillo, Cir 127 aurea sollemni comptum quem fibula ritu Cir 128 crobylus et tereti nectebant dente cicadae. Cir 129 Nec uero haec urbis custodia uana fuisset Cir 130 (nec fuerat), ni Scylla nouo correpta furore, Cir 131 Scylla, patris miseri patriaeque inuenta sepulcrum, Cir 132 o nimium cupidis Minon inhiasset ocellis. Cir 133 Sed malus ille puer, quem nec sua flectere mater Cir 134 iratum potuit, quem nec pater atque auos idem Cir 135 Iuppiter (ille etiam Poenos domitare leone Cir 136 et ualidas docuit uires mansuescere tigris, Cir 137 ille etiam diuos homines sed dicere magnum est) Cir 138 idem tum tristis acuebat paruolus iras. Cir 139 Iunonis magnae (cuius periuria diuae Cir 140 olim se meminere diu) periura puella Cir 141 (non ulli liceat) uiolauerat inscia sedem, Cir 142 dum sacris operata deae lasciuit et extra Cir 143 procedit longe matrum comitumque cateruam Cir 144 suspensam gaudens in corpore ludere uestem Cir 145 et tumidos agitante sinus aquilone relaxans. Cir 146 Necdum etiam castos gustauerat ignis honores Cir 147 necdum sollemni lympha perfusa sacerdos Cir 148 pallentis foliis caput exornarat oliuae, Cir 149 cum lapsa e manibus fugit pila cumque relapsa Cir 150 procurrit uirgo. Quod uti ne prodita ludo Cir 151 aurea iam gracili soluisset corpore pallam. Cir 152 Omnia quae retinere gradum cursusque morari Cir 153 possent, o tecum uellem tua semper haberes: Cir 154 non umquam uiolata manu sacraria diuae Cir 155 iurando, infelix, nequiquam iure piasses. Cir 156 Etsi quis nocuisse tibi periuria credat? Cir 157 Causa pia est: timuit fratri te ostendere Iuno. Cir 158 At leuis ille deus, cui semper ad ulciscendum Cir 159 quaeritur ex omni uerborum iniuria dictu, Cir 160 aurea fulgenti depromens tela pharetra Cir 161 (heu nimium terret, nimium Tirynthia uisu) Cir 162 uirginis in tenera defixerat omnia mente. Cir 163 Quae simul ac uenis hausit sitientibus ignem Cir 164 et ualidum penitus concepit in ossa furorem, Cir 165 saeua uelut gelidis Edonum Bistonis oris Cir 166 ictaue barbarico Cybeles antistita buxo Cir 167 infelix uirgo tota bacchatur in urbe Cir 168 non styrace Idaeo fragrantis picta capillos, Cir 169 coccina non teneris pedibus Sicyonia seruans, Cir 170 non niueo retinens bacata monilia collo. Cir 171 Multum illi incerto trepido uestigia cursu: Cir 172 saepe redit patrios ascendere perdita muros Cir 173 ariasque facit causam se uisere turris, Cir 174 saepe etiam tristis uoluens in nocte querelas Cir 175 sedibus ex altis caeli speculatur amorem Cir 176 castraque prospectat crebris lucentia flammis. Cir 177 Nulla colum nouit, carum non respicit aurum, Cir 178 non arguta sonant tenui psalteria chorda, Cir 179 non Libyco molles plauduntur pectine telae; Cir 180 nullus in ore rubor (ubi enim rubor, obstat amori). Cir 181 Atque ubi nulla malis reperit solacia tantis Cir 182 tabidulamque uidet labi per uiscera mortem, Cir 183 quo uocat ire dolor, subigunt quo tendere fata, Cir 184 fertur et horribili praeceps impellitur oestro, Cir 185 ut patris, a demens, crinem de uertice serum Cir 186 furtim atque argute detonsum mitteret hosti. Cir 187 Namque haec condicio miserae proponitur una Cir 188 siue illa ignorans (quis non bonus omnia malit Cir 189 credere quam tanti sceleris damnare puellam?), Cir 190 heu tamen infelix: quid enim imprudentia prodest? Cir 191 Nise pater, cui direpta crudeliter urbe Cir 192 uix erit una super sedes in turribus altis, Cir 193 fessus ubi exstructo possis considere nido Cir 194 (tu quoque auis moriere): dabit tibi filia poenas. Cir 195 Gaudete, o celeres, subnixae nubibus altis, Cir 196 quae mare, quae uiridis siluas lucosque sonantis Cir 197 incolitis, gaudete, uagae, gaudete, uolucres. Cir 198 Uosque adeo, humanos mutatae corporis artus, Cir 199 uos, o crudeli fatorum lege, puellae Cir 200 Dauliades, gaudete: uenit carissima uobis Cir 201 cognatos augens reges numerumque suorum Cir 202 ciris et ipse pater. Uos, o pulcherrima quondam Cir 203 corpora, caeruleas praeuertite in aethera nubes, Cir 204 qua nouos ad superum sedes haliaeetos et qua Cir 205 candida concessos ascendat ciris honores. Cir 206 Iamque adeo dulci deuinctus lumina somno Cir 207 Nisus erat uigilumque procul custodia primis Cir 208 excubias foribus studio iactabat inani: Cir 209 cum furtim tacito descendens Scylla cubili Cir 210 auribus erectis nocturna silentia temptat Cir 211 et pressis tenuem singultibus ara captat. Cir 212 Tum suspensa leuans digitis uestigia primis Cir 213 egreditur ferroque manus armata bidenti Cir 214 euolat: at demptae subita in formidine uires Cir 215 caeruleas sua furta prius testantur ad umbras. Cir 216 Nam qua se ad patrium tendebat semita limen, Cir 217 uestibulo in thalami paulum remoratur et alti Cir 218 suspicit ad caeli nictantia sidera mundi Cir 219 non accepta piis promittens munera diuis. Cir 220 Quam simul Ogygii Phoenicis filia Carme Cir 221 surgere sensit anus (sonitum nam fecerat illi Cir 222 marmoreo aeratus stridens in limine cardo), Cir 223 corripit extemplo fessam languore puellam Cir 224 et simul O nobis sacrum caput inquit alumna, Cir 225 non tibi nequiquam uiridis per uiscera pallor Cir 226 aegroto tenuis suffundit sanguine uenas Cir 227 nec leuis hoc faceret (neque enim pote) cura: subegit Cir 228 aut fallor, quod ut a potius, Rhamnusia, fallar. Cir 229 Nam qua te causa nec dulcis pocula Bacchi Cir 230 nec grauidos Cereris dicam contingere fetus? Cir 231 Qua causa ad patrium solam uigilare cubile Cir 232 tempore, quo fessas mortalia pectora curas, Cir 233 quo rapidos etiam requiescunt flumina cursus? Cir 234 Dic age nunc miserae saltem quod saepe petenti Cir 235 iurabas nihil esse mihi, cur maesta parentis Cir 236 formosos circum uirgo [re]morere capillos. Cir 237 Ei mihi, ne furor ille tuos inuaserit artus, Cir 238 ille Arabae Myrrhae quondam qui cepit ocellos, Cir 239 ut scelere infando (quod nec sinat Adrastea) Cir 240 laedere utrumque uno studeas errore parentem. Cir 241 Quod si alio quouis animi iactaris amore Cir 242 (nam te iactari, non est Amathusia nostri Cir 243 tam rudis ut nullo possim cognoscere signo), Cir 244 si concessus amor noto te macerat igni: Cir 245 per tibi Dictynnae praesentia numina iuro, Cir 246 prima deum mihi quae dulcem te donat alumnam, Cir 247 omnia me potius, digna atque indigna, laborum Cir 248 milia nisuram, quam te tam tristibus istis Cir 249 sordibus et sanie patiar tabescere tali. Cir 250 Haec loquitur mollique ut se uelauit amictu Cir 251 frigidulam iniecta circumdat ueste puellam, Cir 252 quae prius in tenui steterat succincta crocota. Cir 253 Dulcia deinde genis rorantibus oscula figens Cir 254 persequitur miserae causas exquirere tabis. Cir 255 Nec tamen ante ullas patitur sibi reddere uoces, Cir 256 marmoreum tremebunda pedem quam rettulit intra. Cir 257 Illa autem Quid me inquit, nutricula, torques? Cir 258 Quid tantum properas nostros nouisse furores? Cir 259 Non ego consueto mortalibus uror amore Cir 260 nec mihi notorum deflectunt lumina uoltus Cir 261 nec genitor cordi est: ultro namque odimus omnis. Cir 262 Nil amat hic animus, nutrix, quod oportet amari, Cir 263 in quo falsa, tamen lateat pietatis imago, Cir 264 sed media ex acie, mediis ex hostibus - heu, heu, Cir 265 quid dicam quoue agam malum hoc exordiar ore? Cir 266 Dicam equidem, quoniam tu nunc non dicere, nutrix, Cir 267 non sinis: extremum hoc munus morientis habeto Cir 268 ille, uides, nostris qui moenibus assidet hostis, Cir 269 quem pater ipse deum sceptri donauit honore, Cir 270 cui Parcae tribuere nec ullo uolnere laedi Cir 271 (dicendum est, frustra circumuehor omnia uerbis) Cir 272 ille mea, ille idem oppugnat praecordia Minos. Cir 273 Quod per te diuom crebros obtestor amores Cir 274 perque tuom memori sanctum mihi pectus alumnae, Cir 275 ut me si seruare potes, nec perdere malis, Cir 276 sin autem optatae spes est incisa salutis, Cir 277 nec mihi quam merui inuideas, nutricula, mortem. Cir 278 Nam nisi te nobis malus, o malus optima Carme, Cir 279 ante in conspectum casusue deusue tulisset, Cir 280 aut ferro hoc (aperit ferrum quod ueste latebat) Cir 281 purpureum patris dempsissem uertice crinem Cir 282 aut mihi praesenti peperissem uolnere letum. Cir 283 Uix haec ediderat, cum clade exterrita tristi Cir 284 intonsos multo deturpat puluere crinis Cir 285 et grauiter questu Carme complorat anili: Cir 286 O mihi nunc iterum crudelis reddite Minos, Cir 287 o iterum nostrae Minos inimice senectae, Cir 288 semper [ut] aut olim natae te propter eundem Cir 289 aut Amor insanae luctum portauit alumnae. Cir 290 Tene ego tam longe capta atque auecta nequiui, Cir 291 tam graue seruitium, tam duros passa labores Cir 292 effugere, o bis iam exitium crudele meorum? Cir 293 Iam iam nec nobis, heu quae senioribus una Cir 294 uiuendi causa est, uiuit genus. Ut quid ego amens Cir 295 te erepta, o Britomarti, mei spes una sepulcri, Cir 296 te, Britomarti, diem potui producere uitae? Cir 297 Atque utinam celeri nec tantum grata Dianae Cir 298 uenatus esses uirgo sectata uirorum Cir 299 Gnosia nec Partho contendens spicula cornu. Cir 300 Dictaeas ageres ad gramina nota capellas; Cir 301 nunquam tam obnixe fugiens Minois amores Cir 302 praeceps arii specula de montis abisses Cir 303 unde alii fugisse ferunt et numen Aphaeae Cir 304 uirginis assignant, alii, quo notior esses, Cir 305 Dictynnam dixere tuo de nomine Lunam. Cir 306 Sint haec uera uelim: mihi certe, nata, peristi: Cir 307 nunquam ego te summo uolitantem uertice Cir 308 Hyrcanos inter comites agmenque ferarum Cir 309 conspiciam nec te redeuntem amplexa tenebo. Cir 310 Uerum haec, tunc nobis grauia atque indigna, fuere, Cir 311 tu, mea alumna, tui cum spes integra maneret Cir 312 et uox ista meas nondum uiolauerat auris. Cir 313 Tene etiam Fortuna mihi crudelis ademit, Cir 314 tene, [o] sola meae uiuendi causa senectae? Cir 315 Saepe tuo dulci nequiquam capta sopore Cir 316 cum premeret natura, mori me uelle negaui, Cir 317 ut tibi Corycio glomerarem flammea luto. Cir 318 Quo nunc me, infelix, aut quae me fata reseruant? Cir 319 An nescis, qua lege patris de uertice summo Cir 320 edita candentis praetexat purpura canos? Cir 321 Quae tenui patriae spes sit suspensa capillo? Cir 322 Si nescis, aliquam possum sperare salutem, Cir 323 inscia quandoquidem scelus es conata nefandum; Cir 324 sin est quod metuo, per te, mea alumna, tuomque Cir 325 expertum multis miserae mihi rebus amorem, Cir 326 parcere saeua precor per numina Ilithyiae Cir 327 nec tantum facinus tu nulla mente sequaris Cir 328 (non ego te incepto, fieri quod non pote, conor Cir 329 flectere, Amor, nec sit cum dis contendere nostrum), Cir 330 sed patris incolumi potius denubere regno Cir 331 atque aliquos tamen esse uelis tibi, alumna, penates Cir 332 hoc unum exsilio docta atque experta monebo. Cir 333 Quod si non alia poteris ratione parentem Cir 334 flectere (sed poteris: quid enim non unica possis?), Cir 335 tunc potius tandem ipsa (pio cum iure licebit, Cir 336 cum facti causam tempusque doloris habebis), Cir 337 tunc potius conata tua atque incepta referto: Cir 338 meque deosque tibi comites, mea alumna, futuros Cir 339 polliceor: nihil est, quod texitur ordine, longum. Cir 340 His ubi sollicitos animi releuauerat aestus Cir 341 uocibus et blanda pectus spe luserat aegrum, Cir 342 paulatim tremebunda genis obducere uestem Cir 343 uirginis et placidam tenebris captare quietem Cir 344 inuerso bibulum restinguens lumen oliuo Cir 345 incipit ad crebros[que] insani pectoris ictus Cir 346 ferre manum assiduis mulcens praecordia palmis. Cir 347 Noctem illam sic maesta super morientis alumnae Cir 348 frigidulos cubito subnixa pependit ocellos. Cir 349 Postera lux ubi laeta diem mortalibus almum Cir 350 et gelida ueniente + mihi quatiebat ab Oeta, Cir 351 quem pauidae alternis fugitant optantque puellae Cir 352 (Hesperium uitant, optant ardescere [Eoum]), Cir 353 praeceptis paret uirgo nutricis et omnis Cir 354 undique conquirit nubendi sedula causas. Cir 355 Temptantur patriae submissis uocibus aures Cir 356 laudanturque bonae pacis bona; multus inepte Cir 357 uirginis insolitae sermo nouos errat in ore: Cir 358 nunc tremere instantis belli certamina dicit Cir 359 communemque timere deum, nunc regis amicis Cir 360 (namque ipsi uerita est) orbum flet maesta parentem: Cir 361 Cum Ioue communis qui non habuere nepotes? Cir 362 Nunc etiam conficta dolo mendacia turpi Cir 363 inuenit et diuom terret formidine ciuis; Cir 364 nunc alia ex aliis (nec desunt) omnia quaerit. Cir 365 Quin etiam castos ausa est corrumpere uates, Cir 366 ut, cum caesa pio cecidisset uictima ferro, Cir 367 esset qui generum Minon auctoribus extis Cir 368 iungere et ancipitis suaderet tollere pugnas. Cir 369 At nutrix patula componens sulpura testa Cir 370 narcissum casiamque herbas incendit olentis Cir 371 terque nouena ligans triplici diuersa colore Cir 372 fila Ter in gremium mecum inquit despue, uirgo, Cir 373 despue ter uirgo: numero deus impare gaudet. Cir 374 Inde Ioui geminat magno frigidula sacra, Cir 375 sacra nec Idaeis anubus nec cognita Grais, Cir 376 pergit Amyclaeo spargens altaria thallo Cir 377 regis Iolciacis animum defigere uotis. Cir 378 Uerum ubi nulla mouet stabilem fallacia Nisum Cir 379 nec possunt homines nec possunt flectere diui Cir 380 (tanta est in paruo fiducia crine cauendi), Cir 381 rursus ad inceptum sociam se adiungit alumnae Cir 382 purpureamque parat rursus tondere capillum Cir 383 cum, longo quod iam captat succurrere amori, Cir 384 non minus illa tamen, reuehi quod moenia Cressa Cir 385 gaudeat: et cineri patria est iucunda sepulcro. Cir 386 Ergo iterum capiti Scylla est inimica paterno: Cir 387 tum coma Sidonio florens deciditur ostro, Cir 388 tum capitur Megara et diuom responsa probantur, Cir 389 tum suspensa nouo ritu de nauibus altis Cir 390 per mare caeruleum trahitur Niseia uirgo. Cir 391 Complures illam nymphae mirantur in undis, Cir 392 miratur pater Oceanus et candida Tethys Cir 393 et cupidas secum rapiens Galatea sorores, Cir 394 illam etiam iunctis magnum quae piscibus aequor Cir 395 et glauco bipedum curru metitur equorum Cir 396 Leucothea paruosque dea cum matre Palaemon; Cir 397 illam etiam alternas sortiti uiuere luces, Cir 398 cara Iouis suboles, magnum Iouis incrementum, Cir 399 Tyndaridae niueos mirantur uirginis artus. Cir 400 Has adeo uoces atque haec lamenta per auras Cir 401 fluctibus in mediis questu uoluebat inani, Cir 402 ad caelum infelix ardentia lumina tendens, Cir 403 lumina, nam teneras arcebant uincula palmas: Cir 404 Supprimite o paulum turbati flamina uenti, Cir 405 dum queror et diuos (quamquam nil testibus illis Cir 406 profeci) extrema moriens tamen alloquor hora. Cir 407 Uos ego, uos adeo, uenti testabor et aurae, Cir 408 uos o numantina si qui de gente uenitis, Cir 409 cernitis: illa ego sum cognato sanguine uobis Cir 410 Scylla (quod o salua liceat te dicere, Procne), Cir 411 illa ego sum Nisi pollentis filia quondam, Cir 412 certatim ex omnis petiit quam Graecia regno Cir 413 quam curuus + e terris amplectitur Hellespontus: Cir 414 illa ego sum, Minos, sacrato foedere coniunx Cir 415 dicta tibi: tamen haec, etsi non accipis, audi. Cir 416 Uinctane tam magni tranabo gurgitis undas? Cir 417 Uincta tot adsiduas pendebo ex ordine luces? Cir 418 Non equidem me alio possum contendere dignam Cir 419 supplicio, quod sic patriam carosque penates Cir 420 hostibus inmitique addixi ignara tyranno. Cir 421 Uerum est: haec, Minos, illos scelerata putaui, Cir 422 si nostra ante aliquis nudasset foedera casus, Cir 423 facturos, quorum direptis moenibus urbis Cir 424 o ego crudelis flamma delubra petiui: Cir 425 te uero uictore prius uel sidera cursus Cir 426 mutatura suos quam te mihi talia captae Cir 427 facturum metui. Iam iam scelus omnia uincit. Cir 428 Tene ego plus patrio dilexi perdita regno? Cir 429 Tene ego? Nec mirum: uultu decepta puella Cir 430 (ut uidi ut perii, ut me malus abstulit error) Cir 431 non equidem ex isto speraui corpore posse Cir 432 tale malum nasci: forma uel sidera fallas. Cir 433 Me non deliciis commouit regia diues, Cir 434 [diues] curalio fragili et lacrimoso electro, Cir 435 me non florentes aequali corpore nymphae, Cir 436 non metus impendens potuit retinere deorum: Cir 437 omnia uincit amor: quid enim non uinceret ille? Cir 438 Non mihi iam pingui sudabunt tempora myrrha, Cir 439 pronuba nec castos accendet prius honores Cir 440 nec Libys Assyrio sternetur lectulus ostro Cir 441 magna queror: ne me illa quidem communis alumna Cir 442 omnibus iniecta tellus tumulabit harena. Cir 443 Mene inter matres ancillarisque maritas, Cir 444 mene alias inter famularum munere fungi Cir 445 coniugis atque tuae, quaecumque erit illa, beatae Cir 446 non licuit grauidos penso deuoluere fusos? Cir 447 At belli saltem captiuam lege necasses. Cir 448 Iam tandem casus hominum, iam respice, Minos. Cir 449 Sit satis hoc tantum solam uidisse malorum: Cir 450 uel fato fuerit nobis haec debita pestis Cir 451 uel casu incerto, merita uel denique culpa Cir 452 omnia nam potius quam te fecisse putabo. Cir 453 Labitur interea reuoluta ab litore classis, Cir 454 magna repentino sinuantur lintea coro, Cir 455 flectitur in uiridi remus sale, languida fessae Cir 456 uirginis in cursu moritur querimonia longo. Cir 457 Deserit angustis inclusum faucibus Isthmon Cir 458 Cypselidae magni florentia regna Corinthon; Cir 459 praeterit abruptas Scironis protinus arces Cir 460 infestumque suis dirae testudinis exit Cir 461 spelaeum multoque cruentas hospite cautes. Cir 462 Iamque adeo tutum longe Piraeea cernit Cir 463 et notas, heu heu frustra, respectat Athenas, Cir 464 iam procul e fluctu Salaminia respicit arua Cir 465 florentisque uidet iam Cycladas: hinc Uenus illi Cir 466 Sunias, hinc statio contra patet Hermionea. Cir 467 Linquitur ante alias longe gratissima Delos Cir 468 Nereidum matri et Neptuno Aegaeo, Cir 469 prospicit incinctam spumanti litore Cythnon Cir 470 marmoreamque Paron uiridemque adlapsa Donusam Cir 471 Aeginamque simul salutiferamque Seriphon. Cir 472 Iam fesso tandem fugiunt de corpore uires Cir 473 et caput inflexa lentum ceruice recumbit, Cir 474 marmorea adductis labescunt bracchia nodis. Cir 475 Aequoreae pristes, immania corpora ponti, Cir 476 undique conueniunt et glauco in gurgite circum Cir 477 uerbere caudarum atque oris minitantur hiatu Cir 478 fertur et incertis iactatur ad omnia uentis Cir 479 (cymba uelut, magnas sequitur cum paruola classis Cir 480 Afer et hiberno bacchatur in aequore turbo), Cir 481 donec tale decus formae uexarier undis Cir 482 non tulit ac miseros mutauit uirginis artus Cir 483 caeruleo pollens coniunx Neptunia regno. Cir 484 Sed tamen alternans squamis uestire puellam Cir 485 infidosque inter teneram committere piscis Cir 486 non statuit (nimium est auidum pecus Amphitrites). Cir 487 Aeriis potius sublimem sustulit alis, Cir 488 esset ut in terris facti de nomine ciris, Cir 489 ciris Amyclaeo formosior ansere Ledae. Cir 490 Hic uelut in niueo tenera est cum primitus ouo Cir 491 effigies animantis et internodia membris Cir 492 imperfecta nouo fluitant concreta calore Cir 493 sic liquido Scyllae circumfusum aequore corpus Cir 494 semiferi incertis etiam nunc partibus artus Cir 495 undique mutabant atque undique mutabantur. Cir 496 Oris honos primum et multis optata labella Cir 497 et patulae frontis species concrescere in unum Cir 498 coepere et gracili mentum producere rostro; Cir 499 tum qua se medium capitis discrimen agebat, Cir 500 ecce repente uelut patrios imitatus honores Cir 501 puniceam concussit apex in uertice cristam; Cir 502 at mollis uarios intexens pluma colores Cir 503 marmoreum uolucri uestiuit tegmine corpus Cir 504 lentaque perpetuans fuderunt bracchia pennas; Cir 505 inde alias partes minioque infecta rubenti Cir 506 crura noua macies obduxit squalida pelle Cir 507 et pedibus teneris unguis affixit acutos. Cir 508 Et tamen hoc demum miserae succurrere pacto Cir 509 uix fuerat placida Neptuni coniuge dignum. Cir 510 Numquam illam post haec oculi uidere suorum Cir 511 purpureas flauo retinentem uertice uittas, Cir 512 non thalamus Syrio fragrans accepit amomo, Cir 513 nullae illam sedes: quid enim cum sedibus illi? Cir 514 Quae simul ut sese cano de gurgite uelox Cir 515 cum sonitu ad caelum stridentibus extulit alis Cir 516 et multum late dispersit in aequora rorem, Cir 517 infelix uirgo nequiquam [a] morte recepta Cir 518 incultum solis in rupibus exigit aeuom, Cir 519 rupibus et scopulis et litoribus desertis. Cir 520 Nec tamen hoc iterum poena sine: namque deum rex, Cir 521 omnia qui imperio terrarum milia uersat, Cir 522 commotus talem ad superos uolitare puellam, Cir 523 cum pater exstinctus caeca sub nocte lateret, Cir 524 illi pro pietate sua (nam saepe nitentum Cir 525 sanguine taurorum supplex resperserat aras, Cir 526 saepe deum largo decorarat munere sedes) Cir 527 reddidit optatam mutato corpore uitam Cir 528 fecitque in terris haliaeetos ales ut esset, Cir 529 quippe aquilis semper gaudet deus ille coruscis. Cir 530 Huic uero miserae, quoniam damnata deorum Cir 531 iudicio natique et coniugis ante fuisset, Cir 532 infesti apposuit odium crudele parentis. Cir 533 Namque ut in aetherio signorum munere praestans, Cir 534 unum quem duplici stellatum sidere uidi, Cir 535 Scorpios alternis clarum fugat Oriona: Cir 536 sic inter sese tristis haliaeetos iras Cir 537 et ciris memori seruant ad saecula fato: Cir 538 quacumque illa leuem fugiens secat aethera pennis, Cir 539 ecce inimicus atrox magno stridore per auras Cir 540 insequitur Nisus; qua se fert Nisus ad auras, Cir 541 illa leuem fugiens raptim secat aera pennis. Copa 1 Copa Syrisca caput Graeca redimita mitella, Copa 2 crispum sub crotalo docta mouere latus, Copa 3 ebria fumosa saltat lasciua taberna, Copa 4 ad cubitum raucos excutiens calamos. Copa 5 Quid iuuat aestiuo defessum puluere abesse Copa 6 quam potius bibulo decubuisse toro? Copa 7 Sunt topia et calybae, cyathi rosa, tibia chordae Copa 8 et trichila umbrosis frigida harundinibus. Copa 9 En et, Maenalio quae garrit dulce sub antro, Copa 10 rustica pastoris fistula in ore sonat. Copa 11 Est et uappa, cado nuper defusa picato, Copa 12 et strepitans rauco murmure riuus aquae, Copa 13 sunt etiam croceo uiolae de flore corollae Copa 14 sertaque purpurea lutea mixta rosa Copa 15 et quae uirgineo libata Achelois ab amne Copa 16 lilia uimineis attulit in calathis. Copa 17 Sunt et caseoli, quos iuncea fiscina siccat, Copa 18 sunt autumnali cerea pruna die Copa 19 castaneaeque nuces et suaue rubentia mala, Copa 20 est hic munda Ceres, est Amor, est Bromius; Copa 21 sunt et mora cruenta et lentis uua racemis Copa 22 et pendet iunco caeruleus cucumis. Copa 23 Est tuguri custos, armatus falce saligna, Copa 24 sed non et uasto est inguine terribilis. Copa 25 Huc calybita ueni. Lassus iam sudat asellus, Copa 26 parce illi: Uestae delicium est asinus. Copa 27 Nunc cantu crebro rumpunt arbusta cicadae, Copa 28 nunc uaria in gelida sede lacerta latet: Copa 29 si sapis, aestiuo recubans nunc prolue uitro, Copa 30 seu uis cristalli ferre nouos calices. Copa 31 Hic age pampinea fessus requiesce sub umbra Copa 32 et grauidum roseo necte caput strophio, Copa 33 formosum tenerae decerpens ora puellae Copa 34 a pereat cui sunt prisca supercilia. Copa 35 Quid cineri ingrato seruas bene olentia serta? Copa 36 Anne coronato uis lapide ista tegi? Copa 37 Pone merum et talos. Pereat qui crastina curat. Copa 38 Mors aurem uellens Uiuite, ait, uenio. Cul 1 Lusimus, Octaui, gracili modulante Thalia Cul 2 atque ut araneoli tenuem formauimus orsum. Cul 3 Lusimus (haec propter culicis sint carmina docta Cul 4 omnis et historiae per ludum consonet ordo Cul 5 notitiaeque ducum uoces), licet inuidus adsit. Cul 6 Quisquis erit culpare iocos musamque paratus, Cul 7 pondere uel culicis leuior famaque feretur. Cul 8 Posterius grauiore sono tibi musa loquetur Cul 9 nostra, dabunt cum securos mihi tempora fructus, Cul 10 ut tibi digna tuo poliantur carmina sensu. Cul 11 Latonae magnique Iouis decus, aurea proles, Cul 12 Phoebus erit nostri princeps et carminis auctor Cul 13 et recinente lyra fautor, siue educat illum Cul 14 Arna Chimaereo Xanthi perfusa liquore Cul 15 seu decus Asteriae seu qua Parnasia rupes Cul 16 hinc atque hinc patula praepandit cornua fronte Cul 17 Castaliaeque sonans liquido pede labitur unda. Cul 18 Quare, Pierii laticis decus, ite, sorores Cul 19 Naides, et celebrate deum ludente chorea. Cul 20 Et tu, sancta Pales, ad quam uentura recurrunt Cul 21 agrestum bona fetura sit cura tenentis Cul 22 aerios nemorum cultus siluasque uirentis: Cul 23 te cultrice uagus saltus feror inter et antra. Cul 24 Et tu, cui meritis oritur fiducia chartis, Cul 25 Octaui uenerande, meis adlabere coeptis, Cul 26 sancte puer. Tibi namque canit non pagina bellum Cul 27 triste Iouis ponitque Cul 28 Phlegra, Giganteo sparsa est quae sanguine tellus, Cul 29 nec Centaureos Lapithas compellit in ensis; Cul 30 urit Erichthonias Oriens non ignibus arces; Cul 31 non perfossus Athos nec magno uincula ponto Cul 32 iacta meo quaerent iam sera uolumine famam, Cul 33 non Hellespontus pedibus pulsatus equorum, Cul 34 Graecia cum timuit uenientis undique Persas Cul 35 mollia sed tenui pede currere carmina, uersu Cul 36 uiribus apta suis Phoebo duce laedere gaudet. Cul 37 Hoc tibi, sancte puer: memorabilis et tibi certet Cul 38 gloria perpetuom lucens, mansura per aeuom: Cul 39 et tibi sede pia maneat locus et tibi sospes Cul 40 debita felices memoretur uita per annos, Cul 41 grata bonis lucens. Sed nos ad coepta feramur. Cul 42 Igneus aetherias iam sol penetrabat in arces Cul 43 candidaque aurato quatiebat lumina curru, Cul 44 crinibus et roseis tenebras Aurora fugarat: Cul 45 propulit e stabulis ad pabula laeta capellas Cul 46 pastor et excelsi montis iuga summa petiuit, Cul 47 lurida qua patulos uelabant gramina collis. Cul 48 Iam siluis dumisque uagae, iam uallibus abdunt Cul 49 corpora iamque omni celeres e parte uagantes Cul 50 tondebant tenero uiridantia gramina morsu. Cul 51 Scrupea desertas haerebant ad caua rupes, Cul 52 pendula proiectis carpuntur et arbuta ramis Cul 53 densaque uirgultis auide labrusca petuntur. Cul 54 Haec suspensa rapit carpente cacumina morsu Cul 55 uel salicis lentae uel quae noua nascitur alnus, Cul 56 haec teneras fruticum sentis rimatur, at illa Cul 57 imminet in riui praestantis imaginis undam. Cul 58 O bona pastoris, si quis non pauperis usum Cul 59 mente prius docta fastidiat et probet illis Cul 60 omnia luxuriae pretiis, incognita curis, Cul 61 quae lacerant auidas inimico pectore mentes: Cul 62 si non Assyrio fuerint bis lauta colore Cul 63 Attalicis opibus data uellera, si nitor auri Cul 64 sub laqueare domus animum non anget auarum Cul 65 picturaeque decus, lapidum nec fulgor in ulla Cul 66 cognitus utilitate manet nec pocula gratum Cul 67 Alconis referent Boethique toreuma nec Indi Cul 68 conchea baca maris pretio est, at pectore puro Cul 69 saepe super tenero prosternit gramine corpus, Cul 70 florida cum tellus, gemmantis picta per herbas, Cul 71 uere notat dulci distincta coloribus arua; Cul 72 atque illum calamo laetum recinent palustri Cul 73 otiaque inuidia degentem et fraude remota Cul 74 pollentemque sibi uiridi cum palmite lucens Cul 75 Tmolia pampineo subter coma uelat amictu; Cul 76 illi sunt gratae rorantes lacte capellae Cul 77 et nemus et fecunda Pales et uallibus intus Cul 78 semper opaca nouis manantia fontibus antra. Cul 79 Quis magis optato queat esse beatior aeuo Cul 80 quam qui mente procul pura sensuque probando Cul 81 non auidas agnouit opes nec tristia bella Cul 82 nec funesta timet ualidae certamina classis Cul 83 nec, spoliis dum sancta deum fulgentibus ornet Cul 84 templa uel euectus finem transscendat habendi, Cul 85 aduersum saeuis ultro caput hostibus offert? Cul 86 Illi falce deus colitur non arte politus, Cul 87 ille colit lucos, illi Panchaia tura Cul 88 floribus agrestes herbae uariantibus adsunt; Cul 89 illi dulcis adest requies et pura uoluptas, Cul 90 libera, simplicibus curis: huic imminet, omnis Cul 91 derigit huc sensus, haec cura est subdita cordi, Cul 92 quolibet ut requie uictu contentus abundet Cul 93 iucundoque leuet languentia corpora somno. Cul 94 O pecudes, o Panes et o gratissima Tempe Cul 95 fontis Hamadryadum, quarum non diuite cultu Cul 96 aemulus Ascraeo pastor sibi quisque potae Cul 97 securam placido traducit pectore uitam. Cul 98 Talibus in studiis baculo dum nixus apricas Cul 99 pastor agit curas et dum non arte canora Cul 100 compacta solitum modulatur harundine carmen, Cul 101 tendit inuectus radios Hyperionis ardor Cul 102 lucidaque aetherio ponit discrimina mundo, Cul 103 qua iacit Oceanum flammas in utrumque rapacis. Cul 104 Et iam compellente uagae pastore capellae Cul 105 ima susurrantis repetebant ad uada lymphae, Cul 106 quae subter uiridem residebant caerula muscum. Cul 107 Iam medias operum partis euectus erat sol, Cul 108 cum densas pastor pecudes cogebat in umbras. Cul 109 Ut procul aspexit luco residere uirenti, Cul 110 Delia diua, tuo, quo quondam uicta furore Cul 111 uenti Nyctelium fugiens Cadmeis Agaue, Cul 112 infandas scelerata manus et caede cruenta Cul 113 quae gelidis bacchata iugis requieuit in antro Cul 114 posterius poenam nati de morte datura Cul 115 hic etiam uiridi ludentes Panes in herba Cul 116 et Satyri Dryadesque choros egere puellae Cul 117 Naiadum coetu: tantum non Orpheus Hebrum Cul 118 restantem tenuit ripis siluasque canendo Cul 119 quantum te, pernix, remorantem, diua, chorea Cul 120 multa tuo laetae fundentes gaudia uoltu, Cul 121 ipsa loci natura domum resonante susurro Cul 122 quis dabat et dulci fessas refouebat in umbra. Cul 123 Nam primum prona surgebant ualle patentes Cul 124 aeriae platanus, inter quas inpia lotos, Cul 125 inpia, quae socios Ithaci maerentis abegit, Cul 126 hospita dum nimia tenuit dulcedine captos; Cul 127 at quibus insigni curru proiectus equorum Cul 128 ambustus Phaethon luctu mutauerat artus Cul 129 Heliades, teneris implexae bracchia truncis, Cul 130 candida fundebant tentis uelamina ramis; Cul 131 posterius cui Demophoon aeterna reliquit Cul 132 perfidiam lamentandi mala perfide multis, Cul 133 perfide Demophoon et nunc defende puellis; Cul 134 quam comitabantur, fatalia carmina, quercus, Cul 135 quercus ante datae Cereris quam semina uitae Cul 136 (illas Triptolemi mutauit sulcus aristis); Cul 137 hic magnum Argoae naui decus addita pinus Cul 138 proceros decorat siluas hirsuta per artus Cul 139 (appetit ariis contingere montibus astra); Cul 140 ilicis et nigrae species et fleta cupressus Cul 141 umbrosaeque manent fagus hederaeque ligantes Cul 142 bracchia, fraternos plangat ne populus ictus, Cul 143 ipsaeque ascendunt ad summa cacumina lentae Cul 144 pinguntque aureolos uiridi pallore corymbos; Cul 145 quis aderat ueteris myrtus non nescia fati. Cul 146 At uolucres patulis residentes dulcia ramis Cul 147 carmina per uarios edunt resonantia cantus. Cul 148 His suberat gelidis manans e fontibus unda, Cul 149 quae leuibus placidum riuis sonat orsa liquorem; Cul 150 et quaqua geminas auium uox obstrepit auris, Cul 151 hac querulae referunt uoces quis nantia limo Cul 152 corpora lympha fouet: sonitus alit aris echo, Cul 153 argutis et cuncta fremunt ardore cicadis. Cul 154 At circa passim fessae cubuere capellae Cul 155 excelsis subter dumis, quos leniter adflans Cul 156 aura susurrantis poscit confundere uenti Cul 157 Pastor ut ad fontem densa requieuit in umbra, Cul 158 mitem concepit proiectus membra soporem, Cul 159 anxius insidiis nullis, sed lentus in herbis Cul 160 securo pressos somno mandauerat artus. Cul 161 Stratus humi dulcem capiebat corde quietem, Cul 162 ni Fors incertos iussisset ducere casus. Cul 163 Nam solitum uoluens ad tempus tractibus isdem Cul 164 inmanis uario maculatus corpore serpens, Cul 165 mersus ut in limo magno subsideret aestu, Cul 166 obuia uibranti carpens, grauis are, lingua Cul 167 squamosos late torquebat motibus orbis: Cul 168 tollebant aurae uenientis ad omnia uisus. Cul 169 Iam magis atque magis corpus reuolubile uoluens Cul 170 (attollit nitidis pectus fulgoribus et se Cul 171 sublimi ceruice caput, cui crista superne Cul 172 edita: purpureo lucens maculatur amictu Cul 173 aspectuque micant flammarum lumina toruo) Cul 174 metabat sese circum loca, cum uidet ingens Cul 175 aduersum recubare ducem gregis: acrior instat Cul 176 lumina diffundens intendere et obuia toruos Cul 177 saepius arripiens infringere, quod sua quisquam Cul 178 ad uada uenisset. Naturae comparat arma: Cul 179 ardet mente, furit stridoribus, insonat ore, Cul 180 flexibus euersis torquentur corporis orbes, Cul 181 manant sanguineae per tractus undique guttae, Cul 182 spiritibus rumpit fauces. Cui cuncta parantur, Cul 183 paruolus hunc prior umoris conterret alumnus Cul 184 et mortem uitare monet per acumina; namque Cul 185 qua diducta genas pandebant lumina gemmis, Cul 186 hac senioris erat naturae pupula telo Cul 187 icta leui, cum prosiluit furibundus et illum Cul 188 obtritum morti misit, cui dissitus omnis Cul 189 spiritus excessit sensus. Tum torua tenentem Cul 190 lumina respexit serpentem comminus, inde Cul 191 impiger, exanimis, uix compos mente refugit Cul 192 et ualidum dextra detraxit ab arbore truncum. Cul 193 Qui casus sociarit opem numenue deorum, Cul 194 prodere sit dubium, ualuit sed uincere talis Cul 195 horrida squamosi uoluentia membra draconis Cul 196 atque reluctantis crebris foedeque petentis Cul 197 ictibus ossa ferit, cingunt qua tempora cristae, Cul 198 et quod erat tardus somni languore remoti Cul 199 nec prius aspiciens timor obcaecauerat artus, Cul 200 hoc minus implicuit dira formidine mentem. Cul 201 Quem postquam uidit caesum languescere, sedit. Cul 202 Iam quatit et biiugis oriens Erebois equos nox Cul 203 et piger aurata procedit Uesper ab Oeta, Cul 204 cum grege compulso pastor duplicantibus umbris Cul 205 uadit et in fessos requiem dare comparat artus. Cul 206 Cuius ut intrauit leuior per corpora somnus Cul 207 languidaque effuso requierunt membra sopore, Cul 208 effigies ad eum culicis deuenit et illi Cul 209 tristis ab euentu cecinit conuicia mortis. Cul 210 "Quis," inquit, "meritis ad quae delatus acerbas Cul 211 cogor adire uices? Tua dum mihi carior ipsa Cul 212 uita fuit uita, rapior per inania uentis. Cul 213 Tu lentus refoues iucunda membra quiete Cul 214 ereptus taetris e cladibus, at mea Manes Cul 215 uiscera Lethaeas cogunt transnare per undas; Cul 216 praeda Charonis agor, uidi et flagrantia taedis Cul 217 limina: collucent infestis omnia templis; Cul 218 obuia Tisiphone, serpentibus undique compta, Cul 219 et flammas et saeua quatit mihi uerbera; pone Cul 220 Cerberus (en diris flagrant latratibus ora), Cul 221 anguibus hinc atque hinc horrent cui colla reflexis Cul 222 sanguineique micant ardorem luminis orbes. Cul 223 Heu quid ab officio digressa est gratia, cum te Cul 224 restitui superis leti iam limine ab ipso? Cul 225 Praemia sunt pietatis ubi, pietatis honores? Cul 226 In uanas abiere uices. Et rure recessit Cul 227 Iustitia et prior illa Fides? Instantia uidi Cul 228 alterius, sine respectu mea fata relinquens Cul 229 ad parilis agor euentus: fit poena merenti. Cul 230 Poena sit exitium, modo sit dum grata uoluntas. Cul 231 Exsistat par officium. Feror auia carpens, Cul 232 auia Cimmerios inter distantia lucos, Cul 233 quem circa tristes densentur in omnia poenae. Cul 234 Nam uinctus sedet inmanis serpentibus Otos Cul 235 deuinctum maestus procul aspiciens Ephialten, Cul 236 conati quondam cum sint inscendere mundum; Cul 237 et Tityos, Latona, tuae memor anxius irae Cul 238 (implacabilis ira nimis) iacet alitis esca Cul 239 terreor, a, tantis insistere terreor umbris. Cul 240 Ad Stygias reuocatus aquas uix ultimus amni Cul 241 exstat nectareas diuom qui prodidit escas, Cul 242 gutturis arenti reuolutus in omnia sensu. Cul 243 Quid saxum procul aduerso qui monte reuoluit, Cul 244 contempsisse dolor quem numina uincit acerbans? Cul 245 Otia quaerentem (siblite puellae, Cul 246 ite, quibus taedas accendit tristis Erinys: Cul 247 sicut Hymen praefata dedit conubia mortis) Cul 248 atque alias alio densas super agmina turmas: Cul 249 impietate fera uaecordem Colchida matrem Cul 250 anxia sollicitis meditantem uolnera natis; Cul 251 iam Pandionia miserandas prole puellas, Cul 252 quarum uox Ityn edit Ityn, quo Bistonius rex Cul 253 orbus epops maeret uolucris euectus in auras; Cul 254 at discordantes Cadmeo semine fratres Cul 255 iam truculenta ferunt infestaque lumina corpus Cul 256 alter in alterius iamque auersatus uterque, Cul 257 impia germani manat quod sanguine dextra Cul 258 (eheu mutandus numquam labor) auferor ultra Cul 259 in diuersa magis, distantia nomina cerno: Cul 260 Elysiam tranandus agor delatus ad undam. Cul 261 Obuia Persephone comites heroidas urget Cul 262 aduersas praeferre faces: Alcestis ab omni Cul 263 inuiolata uacat cura, quod saeua mariti Cul 264 in Chalcedoniis Admeti cura morata est. Cul 265 Ecce Ithaci coniunx semper decus Icariotis, Cul 266 femineum concepta decus, manet et procul illa Cul 267 turba ferox iuuenum, telis confixa, procorum. Cul 268 Quid, misera Eurydice, tanto maerore recesti Cul 269 poenaque respectus et nunc manet Orpheos in te? Cul 270 Audax ille quidem qui mitem Cerberon umquam Cul 271 credidit aut ulli Ditis placabile numen Cul 272 nec timuit Phlegethonta, furens, ardentibus undis Cul 273 nec maesta obtenta Ditis ferrugine regna Cul 274 nec fossasque domos ac Tartara nocte cruenta Cul 275 obsita nec faciles Ditis sine iudice sedes, Cul 276 iudice qui uitae post mortem uindicat acta. Cul 277 Sed fortuna ualens audacem fecerat ante: Cul 278 iam rapidi steterant amnes et turba ferarum Cul 279 blanda uoce sequax regionem insederat Orphei, Cul 280 iamque imam uiridi radicem mouerat alte Cul 281 quercus humo .......siluaeque sonorae Cul 282 sponte sua cantus rapiebant cortice auara; Cul 283 labentis biiugis etiam per sidera Lunae Cul 284 pressit equos et tu cupientis, menstrua uirgo, Cul 285 aditura lyram tenuisti nocte relicta. Cul 286 Haec eadem potuit, Ditis, te uincere, coniunx, Cul 287 Eurydicenque uiro ducendam reddere: non fas, Cul 288 non erat in uitam diuae exorabile mortis. Cul 289 Illa quidem nimium Manis experta seueros Cul 290 praeceptum signabat iter nec rettulit intus Cul 291 lumina nec diuae corrupit munera lingua, Cul 292 sed tu crudelis, crudelis tu magis Orpheu, Cul 293 oscula cara petens rupisti iussa deorum. Cul 294 Dignus amor uenia; gratum, si Tartara nossent, Cul 295 peccatum: meminisse graue est. Uos sede piorum, Cul 296 uos manet heroum contra manus. Hic et uterque Cul 297 Aeacides: Peleus namque et Telamonia uirtus Cul 298 per secura patris laetantur numina, quorum Cul 299 conubiis Uenus et Uirtus iniunxit honorem: Cul 300 captiua hunc meritast, illum Nereis amauit. Cul 301 Assidet hac iuuenis: sociat te gloria sortis, Cul 302 alter, in excessum, referens a nauibus ignis Cul 303 Argolicis Phrygios torua feritate repulsos. Cul 304 O quis non referat talis diuortia belli, Cul 305 quae Troiae uidere uiri uidereque Grai, Cul 306 Teucria cum magno manaret sanguine tellus Cul 307 et Simois Xanthique liquor, Sigeaque praeter Cul 308 litora cum Troas saeui ducis Hectoris ira Cul 309 truderet in classis inimica mente Pelasgas Cul 310 uolnera tela neces ignis inferre paratos? Cul 311 Ipsa uagis namque Ida potens feritatis ab ipsa Cul 312 Ida faces altrix cupidis praebebat alumnis, Cul 313 omnis ut in cineres Rhoetei litoris ora Cul 314 classibus ambustis flamma lacrimante daretur. Cul 315 Hinc erat oppositus contra Telamonius heros Cul 316 obiectoque dabat clipeo certamina, et illinc Cul 317 Hector erat, Troiae summum decus, acer uterque; Cul 318 fluminibus ueluti fragor et libet in se Cul 319 tegminibus telisque super ....... Cul 320 eriperet reditus, alter Uolcania ferro Cul 321 uolnera protectus depellere nauibus instat. Cul 322 Hos erat Aeacides uoltu laetatus honores Cul 323 Dardaniaeque alter fuso quod sanguine campis Cul 324 Hectoreo uictor lustrauit corpore Troiam; Cul 325 rursus acerba fremunt, Paris hunc quod letat et huius Cul 326 arma dolis Ithaci uirtus quod concidit icta. Cul 327 Huic gerit auersos proles Lartia uoltus Cul 328 et iam Strymonii Rhesi uictorque Dolonis, Cul 329 Pallade iam laetatur ouans rursusque tremescit: Cul 330 iam Ciconas iamque horret atrox Laestrygone [litus], Cul 331 illum Scylla rapax, canibus succincta Molossis, Cul 332 Aetnaeusque Cyclops, illum metuenda Charybdis Cul 333 pallentesque lacus et squalida Tartara terrent. Cul 334 Hic et Tantaleae generamen prolis Atrides Cul 335 assidet, Argiuom lumen, quo flamma regente Cul 336 Doris Erichthonias prostrauit funditus arces. Cul 337 Reddidit heu Graius poenas tibi, Troia, ruenti, Cul 338 Hellespontiacis obiturus reddidit undis. Cul 339 Illa uices hominum testata est copia quondam, Cul 340 ne quisquam propriae fortunae munere diues Cul 341 iret ineuectus caelum super: omne propinquo Cul 342 frangitur inuidiae telo decus. Ibat in altum Cul 343 uis Argea petens patriam ditataque praeda Cul 344 arcis Erichthoniae; comes huic erat aura secunda Cul 345 per placidum cursu pelagus; Nereis ab unda Cul 346 signa dabat, pars inflexis super acta carinis: Cul 347 cum seu caelesti fato seu sideris ortu Cul 348 undique mutatur caeli nitor, omnia uentis, Cul 349 omnia turbinibus sunt anxia; iam maris unda Cul 350 sideribus certat consurgere iamque superne Cul 351 corripere et soles et sidera cuncta minatur Cul 352 ac ruere in terras caeli fragor. Hic modo laetans Cul 353 copia nunc miseris circumdatur anxia fatis Cul 354 immoriturque super fluctus et saxa Capherei, Cul 355 Euboicas aut per cautis Aegaeaque late Cul 356 litora, cum Phrygiae passim uaga praeda peremptae Cul 357 omnis in aequoreo fluitat iam naufraga fluctu. Cul 358 Hic alii [re]sident pariles uirtutis honore Cul 359 heroes mediisque siti sunt sedibus omnes, Cul 360 omnes Roma decus magni quos suspicit orbis. Cul 361 Hic Fabii Deciique, hic est et Horatia uirtus, Cul 362 hic fama uetus numquam moritura Camilli, Cul 363 Curtius et, mediis quem quondam sedibus Urbis Cul 364 deuotum bellis consumpsit gurges in unda. Cul 365 Mucius et prudens ardorem corpore passus, Cul 366 cui cessit Lydi timefacta potentia regis; Cul 367 hic Curius clarae socius uirtutis et ille Cul 368 Flaminius, deuota dedit qui corpora flammae Cul 369 (iure igitur tales sedes, pietatis honores), Cul 370 Scipiadaeque duces, quorum deuota triumphis Cul 371 moenia Romanis Libycae Karthaginis horrent. Cul 372 Illi laude sua uigeant: ego Ditis opacos Cul 373 cogor adire lacus uiduos, a, lumine Phoebi Cul 374 et uastum Phlegethonta pati, quo, maxime Minos, Cul 375 conscelerata pia discernis uincula sede. Cul 376 Ergo iam causam mortis, iam dicere uitae Cul 377 uerberibus saeuae cogunt ab iudice Poenae, Cul 378 cum mihi tu sis causa mali nec conscius adsis; Cul 379 sed tolerabilibus curis haec immemor audis Cul 380 et tamen ut uades, dimittes omnia uentis. Cul 381 Digredior numquam rediturus: tu cole fontis Cul 382 et uiridis nemorum siluas et pascua laetus, Cul 383 at mea diffusas rapiantur dicta per auras." Cul 384 Dixit et extrema tristis cum uoce recessit. Cul 385 Hunc ubi sollicitum dimisit inertia uitae Cul 386 interius grauiter regementem nec tulit ultra Cul 387 sensibus infusum culicis de morte dolorem, Cul 388 quantumcumque sibi uires tribuere seniles Cul 389 (qui tamen infestum pugnans deuicerat hostem), Cul 390 riuom praeter aquae uiridi sub fronte latentem Cul 391 conformare locum capit impiger. Hunc et in orbem Cul 392 destinat ac ferri capulum repleuit in usum, Cul 393 gramineam [ut] uiridi foderet de caespite terram. Cul 394 Iam memor inceptum peragens sibi cura laborem Cul 395 congestum cumulauit opus atque aggere multo Cul 396 telluris tumulus formatum creuit in orbem. Cul 397 Quem circum lapidem leui de marmore formans Cul 398 conserit, assiduae curae memor. Hic et acanthos Cul 399 et rosa purpureum crescent pudibunda ruborem Cul 400 et uiolae omne genus; hic est et Spartica myrtus Cul 401 atque hyacinthos et hic Cilici crocus editus aruo, Cul 402 laurus item, Phoebi decus urgens, hic rhododaphne Cul 403 liliaque et roris non auia cura marini Cul 404 herbaque turis opes priscis imitata Sabina Cul 405 chrysanthisque hederaeque nitor pallente corymbo Cul 406 et bocchos Libyae regis memor, hic amarantus Cul 407 bumastusque uirens et semper florida picris. Cul 408 Non illinc narcissus abest, cui gloria formae Cul 409 igne Cupidineo proprios exarsit in artus. Cul 410 Et quoscumque nouant uernantia tempora flores, Cul 411 his tumulus super inseritur; tum fronte locatur Cul 412 elogium, tacita firmat quod littera uoce: Cul 413 "Parue culex, pecudum custos tibi tale merenti Cul 414 funeris officium uitae pro munere reddit." Dir 1 Battare, cycneas repetamus carmine uoces: Dir 2 diuisas iterum sedes et rura canamus, Dir 3 rura, quibus diras indiximus, impia uota; Dir 4 ante lupos rapient haedi, uituli ante leones, Dir 5 delphini fugient pisces, aquilae ante columbas Dir 6 et conuersa retro rerum discordia gliscet Dir 7 multa prius fient quam non mea libera auena Dir 8 montibus et siluis dicat tua facta, Lycurge. Dir 9 "Impia Trinacriae sterilescant gaudia uobis Dir 10 nec fecunda, sonis nostris felicia rura, Dir 11 semina parturiant segetes, non pascua colles, Dir 12 non arbusta nouas fruges, non pampinus uuas, Dir 13 ipsae non siluae frondes, non flumina montes." Dir 14 Rursus et hoc iterum repetamus, Battare, carmen: Dir 15 "Effetas Cereris sulcis condatis auenas, Dir 16 pallida flauescant aestu sitientia prata, Dir 17 immatura cadant ramis pendentia mala, Dir 18 desint et siluis frondes et fontibus umor Dir 19 nec desit nostris deuotum carmen auenis. Dir 20 Haec Ueneris uario florentia serta decore, Dir 21 purpureo campos quae pingunt uerna colore Dir 22 (hinc aurae dulces, hinc suauis spiritus),--agri Dir 23 mutent pestiferos aestus et taetra uenena, Dir 24 dulcia non oculis, non naribus ulla ferantur." Dir 25 Sic precor et nostris superent haec carmina uotis: Dir 26 "Lusibus et multum nostris cantata libellis Dir 27 optima siluarum, formosis densa uiretis, Dir 28 tondebis uirides umbras: nec laeta comantis Dir 29 iactabit mollis ramos inflantibus auris Dir 30 nec mihi saepe meum resonabit, Battare, carmen. Dir 31 Militis impia cum succedet dextera ferro Dir 32 formosaeque cadent umbrae, formosior illis Dir 33 ipsa cades, ueteris domini felicia ligna Dir 34 nequiquam: nostris potius deuota libellis Dir 35 ignibus aetheriis flagrabit. Iuppiter, (ipse Dir 36 Iuppiter hanc aluit) cinis haec tibi fiat oportet. Dir 37 Thraecis tum Boreae spirent immania uires, Dir 38 Eurus agat mixtam fulua caligine nubem, Dir 39 Africus immineat nimbis minitantibus imbrem, Dir 40 cum tu cyaneo resplendes aethere, silua; Dir 41 non iterum dices, crebro "tua Lydia" dixti. Dir 42 Uicinas flammae rapiant ex ordine uitis, Dir 43 pascantur segetes, diffusis ignibus auras Dir 44 transuolet, arboribus coniungat et ardor aristas. Dir 45 Pertica qua nostros metata est impia agellos, Dir 46 qua nostri fines olim, cinis omnia fiat." Dir 47 Sic precor et nostris superent haec carmina uotis: Dir 48 "Undae, quae uestris pulsatis litora lymphis, Dir 49 litora, quae dulcis auras diffunditis agris, Dir 50 accipite has uoces: migret Neptunus in arua, Dir 51 fluctibus et spissa campos perfundat harena; Dir 52 qua Uolcanus agros pastus Iouis ignibus arsit, Dir 53 barbara dicatur Libycae soror, altera Syrtis." Dir 54 Tristius hoc, memini, reuocasti, Battare, carmen: Dir 55 "Nigro multa mari dicunt portenta natare, Dir 56 monstra repentinis terrentia saepe figuris, Dir 57 cum subito emersere furenti corpora ponto; Dir 58 haec agat infesto Neptunus caeca tridenti Dir 59 atrum conuertens aestum maris undique uentis Dir 60 et fuscum cinerem canis exhauriat undis. Dir 61 Dicantur mea rura ferum mare; nauta, caueto Dir 62 rura, quibus diras indiximus, impia uota." Dir 63 Si minus haec, Neptune, tuas infundimus auris, Dir 64 Battare, fluminibus tu nostros trade labores, Dir 65 nam tibi sunt fontes, tibi semper flumina amica; Dir 66 nil est quod perdam ulterius; merito omnia Ditis. Dir 67 "Flectite currentis nymphas, uaga flumina, retro, Dir 68 flectite et aduersis rursum diffundite campis; Dir 69 incurrant amnes passim rimantibus undis Dir 70 nec nostros exire sinant erroribus agros." Dir 71 Dulcius hoc, memini, reuocasti, Battare, carmen: Dir 72 "Emanent subito sicca tellure paludes Dir 73 et metat hic iuncos, spicas ubi legimus olim; Dir 74 cogulet arguti grylli caua garrula rana!" Dir 75 Tristius hoc rursum dicit mea fistula carmen: Dir 76 "Praecipitent altis fumantes montibus imbres Dir 77 et late teneant diffuso gurgite campos, Dir 78 qui dominis infesta minantes stagna relinquant. Dir 79 Cum delapsa meos agros peruenerit unda, Dir 80 piscetur nostris in finibus aduena arator, Dir 81 aduena, ciuili qui semper crimine creuit." Dir 82 O male deuoti, praetorum crimina, agelli Dir 83 tuque inimica tui semper Discordia ciuis: Dir 84 exsul ego indamnatus egens mea rura reliqui, Dir 85 miles ut accipiat funesti praemia belli. Dir 86 Hinc ego de tumulo mea rura nouissima uisam, Dir 87 hinc ibo in siluas; obstabunt iam mihi colles, Dir 88 obstabunt montes, campos audire licebit: Dir 89 "Dulcia rura ualete et Lydia dulcior illis Dir 90 et casti fontes et, felix nomen, agelli." Dir 91 Tardius, a, miserae descendite monte capellae, Dir 92 (mollia non iterum carpetis pabula nota) Dir 93 tuque resiste pater: sit prima nouissima nobis. Dir 94 Intueor campos: longum manet esse sine illis. Dir 95 "Rura ualete iterum tuque, optima Lydia, salue, Dir 96 siue eris et si non mecum morieris utrumque." Dir 97 Extremum carmen reuocemus, Battare, auena: Dir 98 "Dulcia amara prius fiant et mollia dura, Dir 99 candida nigra oculi cernant et dextera laeua, Dir 100 migrabunt casus aliena in corpora rerum, Dir 101 quam tua de nostris emigret cura medullis. Dir 102 Quamuis ignis eris, quamuis aqua, semper amabo; Dir 103 gaudia semper enim tua me meminisse licebit." El 1. 1 Defleram iuuenis tristi modo carmine fata, El 1. 2 sunt etiam merito carmina danda seni. El 1. 3 Ut iuuenis deflendus enim tam candidus et tam El 1. 4 longius annoso uiuere dignus auo. El 1. 5 Inreligata ratis (numquam defessa carina, El 1. 6 et redit in uastos semper onusta lacus) El 1. 7 illa rapit iuuenes prima florente iuuenta, El 1. 8 non oblita tamen sed repetitque senes. El 1. 9 Nec mihi, Maecenas, tecum fuit usus amici, El 1. 10 Lollius hoc ergo conciliauit opus; El 1. 11 foedus erat uobis nam propter Caesaris arma El 1. 12 Caesaris et similem propter in arma fidem. El 1. 13 Regis eras, Etrusce, genus; tu Caesaris almi El 1. 14 dextera, Romanae tu uigil urbis eras. El 1. 15 Omnia cum posses tanto tam carus amico, El 1. 16 te sensit nemo posse nocere tamen. El 1. 17 Pallade cum docta Phoebus donauerat artes: El 1. 18 tu decus et laudes huius et huius eras. El 1. 19 Uincit uolgares, uincit beryllus harenas, El 1. 20 litore in extremo quas simul unda mouet. El 1. 21 Quod discinctus eras, animo quoque, carpitur unum: El 1. 22 diluis hoc nimia simplicitate tua. El 1. 23 Sic illi uixere, quibus fuit aurea Uirgo, El 1. 24 quae bene praecinctos postmodo pulsa fugit. El 1. 25 Liuide, quid tandem tunicae nocuere solutae El 1. 26 aut tibi uentosi quid nocuere sinus? El 1. 27 Num minus Urbis erat custos et Caesaris opses? El 1. 28 Num tibi non tutas fecit in Urbe uias? El 1. 29 Nocte sub obscura quis te spoliauit amantem, El 1. 30 quis tetigit ferro, durior ipse, latus? El 1. 31 Maius erat potuisse tamen nec uelle triumphos, El 1. 32 maior res magnis abstinuisse fuit. El 1. 33 Maluit umbrosam quercum nymphasque cadentes El 1. 34 paucaque pomosi iugera certa soli: El 1. 35 Pieridas Phoebumque colens in mollibus hortis El 1. 36 sederat argutas garrulus inter auis. El 1. 37 Marmora + minei uincent monumenta libelli: El 1. 38 uiuitur ingenio, cetera mortis erunt. El 1. 39 Quid faceret defunctus? erat comes integer, idem El 1. 40 miles et Augusti fortiter usque pius: El 1. 41 illum piscosi uiderunt saxa Pelori El 1. 42 ignibus hostilis reddere ligna ratis; El 1. 43 puluere in Emathio fortem uidere Philippi, El 1. 44 tam nunc ille tener, tam grauis hostis erat; El 1. 45 cum freta Niliacae texerunt laeta carinae, El 1. 46 fortis erat circa, fortis et ante ducem, El 1. 47 militis Eoi fugientis terga secutus, El 1. 48 territus ad Nili dum fugit ille caput. El 1. 49 Pax erat: haec illos laxarunt otia cultus: El 1. 50 omnia uictores Marte sedente decent. El 1. 51 Actius ipse lyram plectro percussit eburno, El 1. 52 postquam uictrices conticuere tubae El 1. 53 (hic modo miles erat, ne posset femina Romam El 1. 54 dotalem stupri turpis habere sui; El 1. 55 hic tela in profugos tantum curauerat arcum El 1. 56 misit ad extremos exorientis equos): El 1. 57 Bacche, coloratos postquam deuicimus Indos, El 1. 58 potasti galea dulce iuuante merum El 1. 59 et tibi securo tunicae fluxere solutae, El 1. 60 te puto purpureas tunc habuisse duas. El 1. 61 Sum memor et certe memini sic ducere tigres El 1. 62 bracchia hyperborea candidiora niue El 1. 63 et tibi thyrsus erat gemmis ornatus et auro, El 1. 64 serpentes hederae uix habuere locum; El 1. 65 argentata tuos etiam talaria talos El 1. 66 uinxerunt certe nec, puto, Bacche, negas. El 1. 67 Mollius est solito mecum tum multa locutus El 1. 68 et tibi consulto uerba fuere noua. El 1. 69 Impiger Alcide, multo defuncte labore, El 1. 70 sic memorant curas te posuisse tuas, El 1. 71 sic te cum tenera multum lusisse puella El 1. 72 oblitum, Nemea, iamque Erymanthe, tui. El 1. 73 Ultra numquid erat? Torsisti pollice fusos, El 1. 74 lenisti morsu leuia fila parum. El 1. 75 Percussit crebros te propter Lydia nodos, El 1. 76 te propter dura stamina rupta manu. El 1. 77 Lydia te tunicas iussit lasciua fluentis El 1. 78 inter lanificas ducere saepe suas. El 1. 79 Claua torosa tua pariter cum pelle iacebat, El 1. 80 quam pede suspenso percutiebat Amor. El 1. 81 Quis fore credebat, premeret cum iam impiger infans El 1. 82 Hydros ingentes uix capiente manu El 1. 83 cumue renascentem meteret uelociter hydram, El 1. 84 frangeret immanes uel Diomedis equos El 1. 85 uel tribus aduersis communem fratribus aluom El 1. 86 et sex aduersas solus in arma manus. El 1. 87 Fudit Aloidas postquam dominator Olympi, El 1. 88 dicitur in nitidum procubuisse diem El 1. 89 atque aquilam misisse suam, quae quaereret, ecquid El 1. 90 posset amaturo digna referre Ioui, El 1. 91 ualle sub Idaea dum te, formose sacerdos, El 1. 92 inuenit et presso molliter ungue rapit. El 1. 93 Sic est: uictor amet, uictor potiatur in umbra, El 1. 94 uictor odorata dormiat inque rosa; El 1. 95 uictus aret uictusque metat; metus imperet illi, El 1. 96 membra nec in strata sternere discat humo. El 1. 97 Tempora dispensat usus et tempora cultus, El 1. 98 haec homines, pecudes, haec moderantur auis. El 1. 99 Lux est: taurus arat; nox est: requiescit arator, El 1.100 liberat et merito feruida colla boui. El 1.101 Conglaciantur aquae: scopulis se condit hirundo; El 1.102 uerberat egelidos garrula uere lacus. El 1.103 Caesar amicus erat: poterat uixisse solute, El 1.104 cum iam Caesar idem quod cupiebat erat. El 1.105 Indulsit merito (non est temerarius) ille; El 1.106 uicimus: Augusto iudice dignus erat. El 1.107 Argo saxa pauens postquam Scyllaea relegit El 1.108 Cyaneosque metus iam religanda ratis, El 1.109 uiscera disiecti mutauit in arietis agni El 1.110 Aeetis sucis omniperita suis: El 1.111 his te, Maecenas, iuuenescere posse decebat, El 1.112 haec utinam nobis Colchidos herba foret. El 1.113 Redditur arboribus florens reuirentibus aetas: El 1.114 ergo non homini quod fuit ante redit? El 1.115 Uiuacesque magis ceruos decet esse pauentis El 1.116 si quorum in torua cornua fronte rigent? El 1.117 Uiuere cornices multos dicuntur in annos: El 1.118 cur nos angusta condicione sumus? El 1.119 Pascitur Aurorae Tithonus nectare coniunx El 1.120 atque ita iam tremulo nulla senecta nocet: El 1.121 ut tibi uita foret semper medicamine sacro, El 1.122 te uellem Aurorae complacuisse uirum. El 1.123 Illius aptus eras croceo recubare cubili El 1.124 et, modo puniceum rore lauante torum, El 1.125 illius aptus eras roseas adiungere bigas, El 1.126 tu dare purpurea lora regenda manu, El 1.127 tu mulcere iubam, cum iam torsisset habenas El 1.128 procedente die respicientis equi. El 1.129 Quaesiuere chori iuuenem sic Hesperon illum, El 1.130 quem nexum medio soluit in igne Uenus, El 1.131 quem nunc infusa placidus sub nocte nitentem El 1.132 Luciferum contra currere cernis equis. El 1.133 Hic tibi Corycium, casias hic donat olentis, El 1.134 hic et palmiferis balsama missa iugis. El 1.135 Nunc pretium candoris habes, nunc redditus umbris: El 1.136 te sumus obliti decubuisse senem. El 1.137 Ter Pylium fleuere sui, ter Nestora canum El 1.138 dicebantque tamen, non satis esse senem: El 1.139 Nestoris annosi uicisses saecula, si me El 1.140 dispensata tibi stamina nente forent. El 1.141 Nunc ego, quod possum: Tellus, leuis ossa teneto, El 1.142 pendula librato pondus et ipsa tuom. El 1.143 Semper serta tibi dabimus, tibi semper odores, El 1.144 non umquam sitiens, florida semper eris. El 2. 1 Sic est Maecenas fato ueniente locutus, El 2. 2 frigidus et iam iam cum moriturus erat: El 2. 3 Mene, inquit, iuuenis primaeui, Iuppiter, ante El 2. 4 augustam Drusi non cecidisse fidem. El 2. 5 Pectore maturo fuerat puer, integer aeuo El 2. 6 et magnum magni Caesaris illud opus. El 2. 7 Discidio uellemque prius non omnia dixit El 2. 8 inciditque pudor quae prope dixit amor, El 2. 9 sed manifestus erat: moriens quaerebat amatae El 2. 10 coniugis amplexus oscula uerba manus El 2. 11 sed tamen hoc satis est: uixi te, Caesar, amico El 2. 12 et morior dixit, dum moriorque, satis. El 2. 13 Mollibus ex oculis aliquis tibi procidet umor, El 2. 14 cum dicar subita uoce fuisse tibi. El 2. 15 Hoc mihi contingat: iaceam tellure sub aequa. El 2. 16 Nec tamen hoc ultra te doluisse uelim. El 2. 17 Sed meminisse uelim: uiuam sermonibus illic; El 2. 18 semper ero, semper si meminisse uoles. El 2. 19 Et decet et certe uiuam tibi semper amore El 2. 20 nec tibi qui moritur desinit esse tuos. El 2. 21 Ipse ego quidquid ero cineres interque fauillas, El 2. 22 tunc quoque non potero non memor esse tui. El 2. 23 Exemplum uixi te propter molle beati, El 2. 24 unctus Maecenas teque ego propter eram. El 2. 25 Arbiter ipse fui; uoluit, quod contigit esse, El 2. 26 pectus: eram uere pectoris ipse tui. El 2. 27 Uiue diu, mi care, senex pete sidera sero: El 2. 28 est opus hoc terris, te quoque uelle decet. El 2. 29 Et tibi succrescant iuuenes bis Caesare digni El 2. 30 et tradant porro Caesaris usque genus. El 2. 31 Sit secura tibi quam primum Liuia coniunx, El 2. 32 expleat amissi munera rupta gener. El 2. 33 Cum deus intereris diuis insignis auitis, El 2. 34 te Uenus in patrio collocet ipsa sinu. Lyd 1 Inuideo uobis, agri formosaque prata, Lyd 2 hoc formosa magis, mea quod formosa puella Lyd 3 in uobis tacite nostrum suspirat amorem. Lyd 4 Uos nunc illa uidet, uobis mea Lydia ludit, Lyd 5 uos nunc alloquitur, uos nunc arridet ocellis Lyd 6 et mea submissa meditatur carmina uoce, Lyd 7 cantat et interea, mihi quae cantabat in aurem. Lyd 8 Inuideo uobis, agri, discetis amare. Lyd 9 O fortunati nimium multumque beati, Lyd 10 in quibus illa pedis niuei uestigia ponet Lyd 11 aut roseis uiridem digitis decerpserit uuam Lyd 12 (dulci namque tumet nondum uitecula Baccho) Lyd 13 aut inter uarios, Ueneris stipendia, flores Lyd 14 membra reclinarit teneramque illiserit herbam Lyd 15 et secreta meos furtim narrabit amores: Lyd 16 gaudebunt siluae, gaudebunt mollia prata Lyd 17 et gelidi fontes auiumque silentia fient, Lyd 18 tardabunt riui labentes (currite lymphae), Lyd 19 dum mea iucundas exponat cura querellas. Lyd 20 Inuideo uobis, agri mea gaudia habetis Lyd 21 et uobis nunc est mea quae fuit ante uoluptas. Lyd 22 At mihi tabescunt morientia membra dolore Lyd 23 et calor infuso decedit frigore mortis, Lyd 24 quod mea non mecum domina est. Non ulla puella Lyd 25 doctior in terris fuit aut formosior ac, si Lyd 26 fabula non uana est, tauro Ioue digna uel auro Lyd 27 (Iuppiter auertas aurem) mea sola puella est. Lyd 28 Felix taure, pater magni gregis et decus, a te Lyd 29 uaccula non unquam secreta cubilia captans Lyd 30 frustra te patitur siluis mugire dolorem. Lyd 31 Et pater haedorum felix semperque beate, Lyd 32 siue petis montes praeruptos saxa pererrans Lyd 33 siue tibi siluis noua pabula fastidire Lyd 34 siue libet campis: tecum tua laeta capella est. Lyd 35 Et mas quicumque est, illi sua femina iuncta Lyd 36 interpellatos numquam plorauit amores. Lyd 37 Cur non et nobis facilis, natura, fuisti? Lyd 38 Cur ego crudelem patior tam saepe dolorem? Lyd 39 Sidera per uiridem redeunt cum pallida mundum Lyd 40 inque uicem Phoebi currens atque aureus orbis, Lyd 41 Luna, tuus tecum est: cur non est et mea mecum? Lyd 42 Luna, dolor nosti quid sit: miserere dolentis; Lyd 43 Phoebe, gerens in te laurus celebrabis amorem. Lyd 44 Et qua est pompa deum (nisi uilia Fama locuta est, Lyd 45 omnia uos estis), secum sua gaudia gestat Lyd 46 aut insparsa uidet mundo - quae dicere longum est. Lyd 47 Aurea quin etiam cum saecula uoluebantur Lyd 48 condicio similisque foret mortalibus illis, Lyd 49 haec quoque praetereo: (notum Minoidis astrum Lyd 50 quaeque uirum uirgo sicut captiua secuta est). Lyd 51 Laedere, caelicolae, potuit uos nostra quid aetas, Lyd 52 condicio nobis uitae quo durior esset? Lyd 53 Ausus egon primus castos uiolare pudores Lyd 54 sacratumque meae uittam temptare puellae Lyd 55 immatura mea cogor nece soluere fata? Lyd 56 Istius atque utinam facti mea culpa magistra Lyd 57 prima foret: letum uita mihi dulcius esset. Lyd 58 Non mea, non ullo moreretur tempore fama, Lyd 59 dulcia cum Ueneris furatus gaudia primum Lyd 60 dicerer atque ex me dulcis foret orta uoluptas. Lyd 61 Nam mihi non tantum tribuerunt inuida fata, Lyd 62 auctor ut occulti nosti foret error amoris: Lyd 63 Iuppiter ante, sui semper mendacia factus, Lyd 64 cum Iunone, prius coniunx quam dictus uterque est, Lyd 65 gaudia libauit dulcem furatus amorem. Lyd 66 Et moechum tenera gauisa est laedere in herba Lyd 67 purpureos flores, quos insuper accumbebat, Lyd 68 Cypria formoso supponens bracchia collo Lyd 69 (tum, credo, fuerat Mauors distentus in armis, Lyd 70 nam certe Uolcanus opus faciebat et illi Lyd 71 tristi turpabat malam [ac] fuligine barbam). Lyd 72 Non Aurora nouos etiam plorauit amores Lyd 73 atque rubens oculos roseo celauit amictu? Lyd 74 Talia caelicolae. Numquid minus aurea proles? Lyd 75 Ergo quod deus atque heros, cur non minor aetas? Lyd 76 Infelix ego, non illo qui tempore natus, Lyd 77 quo facilis natura fuit. Sors o mea laeua Lyd 78 nascendi miserumque genus, quo sera libido est. Lyd 79 Tantam Fata meae carnis fecere rapinam, Lyd 80 ut maneam, quod uix oculis cognoscere possis. Mor 1 Iam nox hibernas bis quinque peregerat horas Mor 2 excubitorque diem cantu praedixerat ales, Mor 3 Simylus exigui cultor cum rusticus agri Mor 4 tristia uenturae metuens ieiunia lucis Mor 5 membra leuat uili sensim demissa grabato Mor 6 sollicitaque manu tenebras explorat inertes Mor 7 uestigatque focum, laesus quem denique sensit. Mor 8 Paruolus exusto remanebat stipite fomes Mor 9 et cinis obductae celabat lumina prunae. Mor 10 Admouet his pronam summissa fronte lucernam Mor 11 et producit acu stuppas umore carentis Mor 12 excitat et crebris languentem flatibus ignem. Mor 13 Tandem concepto, sed uix, fulgore recedit Mor 14 oppositaque manu lumen defendit ab aura Mor 15 et reserat clausae quae peruidet ostia clauis. Mor 16 Fusus erat terra frumenti pauper aceruos: Mor 17 hinc sibi depromit quantum mensura patebat, Mor 18 quae bis in octonas excurrit pondere libras. Mor 19 Inde abit assistitque molae paruaque tabella, Mor 20 quam fixam paries illos seruabat in usus, Mor 21 lumina fida locat; geminos tunc ueste lacertos Mor 22 liberat et cinctus uillosae tergore caprae Mor 23 peruertit cauda silices gremiumque molarum. Mor 24 Aduocat inde manus operi partitus utrique: Mor 25 laeua ministerio, dextra est intenta labori. Mor 26 Haec rotat adsiduom gyris et concitat orbem Mor 27 (tunsa Ceres silicum rapido decurrit ab ictu) Mor 28 interdum fessae succedit laeua sorori Mor 29 alternatque uices. Modo rustica carmina cantat Mor 30 agrestique suom solatur uoce laborem, Mor 31 interdum clamat Scybalen (erat unica custos, Mor 32 Afra genus, tota patriam testante figura, Mor 33 torta comam labroque tumens et fusca colore, Mor 34 pectore lata, iacens mammis, compressior aluo, Mor 35 cruribus exilis, spatiosa prodiga planta) Mor 36 hanc uocat atque arsura focis imponere ligna Mor 37 imperat et flamma gelidos adolere liquores. Mor 38 Postquam impleuit opus iustum uersatile finem, Mor 39 transfert inde manu fusas in cribra farinas Mor 40 et quatit ac remanent summa purgamina dorso. Mor 41 Subsidit sincera foraminibusque liquatur Mor 42 emundata Ceres. Leui tum protinus illam Mor 43 componit tabula, tepidas super ingerit undas Mor 44 contrahit admixtos nunc fontes atque farinas, Mor 45 transuersat durata manu liquidoque coacto, Mor 46 interdum grumos spargit sale. Iamque subactum Mor 47 leuat opus palmisque suom dilatat in orbem Mor 48 et notat impressis aequo discrimine quadris. Mor 49 Infert ince foco (Scybale mundauerat aptum Mor 50 ante locum) testisque tegit, super aggerat ignis. Mor 51 Dumque suas peragit Uolcanus Uestaque partes, Mor 52 Simylus interea uacua non cessat in hora, Mor 53 uerum aliam sibi quaerit opem neu sola palato Mor 54 sit non grata Ceres, quas iungat comparat escas. Mor 55 Non illi suspensa focum carnaria iuxta, Mor 56 durati sale terga suis truncique uacabant, Mor 57 traiectus medium sparto sed caseus orbem Mor 58 et uetus adstricti fascis pendebat anethi: Mor 59 ergo aliam molitur opem sibi prouidus aeris. Mor 60 Hortus erat iunctus casulae, quem uimina pauca Mor 61 et calamo rediuiua leui muniebat harundo, Mor 62 exiguo spatio, uariis sed fertilis herbis. Mor 63 Nil illi deerat ,quod pauperis exigit usus: Mor 64 interdum locuples a paupere plura petebat. Mor 65 Nec sumptus erat ullis, sed regula curae: Mor 66 si quando uacuom casula pluuiaeue tenebant Mor 67 festaue lux, si forte labor cessabat aratri, Mor 68 horti opus illud erat. Uarias disponere plantas Mor 69 norat et occultae committere semina terrae Mor 70 uicinosque apte circa summittere riuos. Mor 71 Hic holus, hic late fundentes bracchia betae Mor 72 fecundusque rumex maluaeque inulaeque uirebant, Mor 73 hic siser et nomen capiti debentia porra Mor 74 grataque nobilium requies lactuca ciborum Mor 75 ..........crescitque in acumina radix Mor 76 et grauis in latum dimissa cucurbita uentrem. Mor 77 Uerum hic non domini (quis enim contractior illo?), Mor 78 sed populi prouentus erat, nonisque diebus Mor 79 uenalis umero fasces portabat ad urbem: Mor 80 inde domum ceruice leuis, grauis aere redibat Mor 81 uix umquam urbani comitatus merce macelli. Mor 82 Caepa rubens sectique famem domat area porri Mor 83 quaeque trahunt acri uoltus nasturtia morsu Mor 84 intibaque et uenerem reuocans eruca morantem. Mor 85 Tunc quoque tale aliquid meditans intrauerat hortum. Mor 86 Ac primum, leuiter digitis tellure refossa, Mor 87 quattuor educit cum spissis alia fibris, Mor 88 inde comas apii gracilis rutamque rigentem Mor 89 uellit et exiguo coriandra trementia filo. Mor 90 Haec ubi collegit, laetum consedit ad ignem Mor 91 et clara famulam poscit mortaria uoce. Mor 92 Singula tum capitum nodoso corpore nudat Mor 93 et summis spoliat coriis contemptaque passim Mor 94 spargit humi atque abicit. Seruatum germine bulbum Mor 95 tinguit aqua lapidisque cauom demittit in orbem. Mor 96 His salis inspargit micas, sale durus adeso Mor 97 caseus adicitur, dictas super ingerit herbas Mor 98 et laeua uestem saetosa sub inguina fulcit: Mor 99 dextera pistillo primum flagrantia mollit Mor 100 alia, tum pariter mixto terit omnia suco. Mor 101 It manus in gyrum: paulatim singula uires Mor 102 deperdunt proprias; color est e pluribus unus, Mor 103 nec totus uiridis, quia lactea frusta repugnant, Mor 104 nec de lacte nitens, quia tot uariatur ab herbis. Mor 105 Saepe uiri nares acer iaculatur apertas Mor 106 spiritus et simo damnat sua prandia uoltu, Mor 107 saepe manu summa lacrimantia lumina terget Mor 108 immeritoque furens dicit conuicia fumo. Mor 109 Procedebat opus nec iam salebrosus ut ante Mor 110 sed grauior lentos ibat pistillus in orbis. Mor 111 Ergo Palladii guttas instillat oliui Mor 112 exiguique super uires infundit aceti Mor 113 atque iterum commiscet opus mixtumque retractat. Mor 114 Tum demum digitis mortaria tota duobus Mor 115 circuit inque globum distantia contrahit unum, Mor 116 constet ut effecti species nomenque moreti. Mor 117 Eruit interea Scybale quoque sedula panem, Mor 118 quem laetus recipit manibus, pulsoque timore Mor 119 iam famis inque diem securus Simylus illam Mor 120 ambit crura ocreis paribus tectusque galero Mor 121 sub iuga parentis cogit lorata iuuencos Mor 122 atque agit in segetes et terrae condit aratrum. Pr 1. 1 Uere rosa, autumno pomis, aestate frequentor Pr 1. 2 spicis: una mihi est horrida pestis hiemps; Pr 1. 3 am frigus metuo et uereor ne ligneus ignem Pr 1. 4 hic deus ignauis praebeat agricolis. Pr 2. 1 Ego haec, ego arte fabricata rustica, Pr 2. 2 ego arida, [o] uiator, ecce populus Pr 2. 3 agellulum hunc, sinistra et ante quem uides Pr 2. 4 erique uillulam hortulumque pauperis Pr 2. 5 tueor malaque furis arceo manu. Pr 2. 6 Mihi corolla picta uere ponitur, Pr 2. 7 mihi rubens arista sole feruido, Pr 2. 8 mihi uirente dulcis uua pampino Pr 2. 9 mihique glauca duro oliua frigore. Pr 2. 10 Meis capella delicata pascuis Pr 2. 11 in urbem adulta lacte portat ubera Pr 2. 12 meisque pinguis agnus ex ouilibus Pr 2. 13 grauem domum remittit aere dexteram Pr 2. 14 teneraque matre mugiente uaccula Pr 2. 15 deum profundit ante templa sanguinem. Pr 2. 16 Proin, uiator, hunc deum uereberis Pr 2. 17 manumque sursum habebis: hoc tibi expedit, Pr 2. 18 parata namque crux stat ecce mentula. Pr 2. 19 Uelim pol inquis. At pol ecce uilicus Pr 2. 20 uenit, ualente cui reuolsa bracchio Pr 2. 21 fit ista mentula apta claua dexterae. Pr 3. 1 Hunc ego, [o] iuuenes, locum uillulamque palustrem Pr 3. 2 tectam uimine iunceo caricisque maniplis Pr 3. 3 quercus arida rustica fomitata securi Pr 3. 4 nutrior: magis et magis fit beata quotannis. Pr 3. 5 Huius nam domini colunt me deumque salutant, Pr 3. 6 pauperis tuguri pater filiusque adulescens, Pr 3. 7 alter assidua colens diligentia, ut herbae Pr 3. 8 asper aut rubus a meo sint remota sacello, Pr 3. 9 alter parua manu ferens semper munera larga. Pr 3. 10 Florido mihi ponitur picta uere corolla, Pr 3. 11 primitus tenera uirens spica mollis arista, Pr 3. 12 luteae uiolae mihi lacteumque papauer Pr 3. 13 pallentesque cucurbitae et suaue olentia mala, Pr 3. 14 uua pampinea rubens educata sub umbra. Pr 3. 15 Sanguine haec etiam mihi (sed tacebitis) arma Pr 3. 16 barbatus linit hirculus cornipesque capella. Pr 3. 17 Pro quis omnia honoribus nunc necesse Priapo est Pr 3. 18 praestare et domini hortulum uineamque tueri. Pr 3. 19 Quare hinc, o pueri, malas abstinete rapinas: Pr 3. 20 uicinus prope diues est neglegensque Priapi, Pr 3. 21 inde sumite, semita haec deinde uos feret ipsa.